Ekrem İmamoğlu 6 Mayıs 2019 tarihinde bir konuşma yaptı. Konuşmayı milyonlarca kişi izledi. Bu hitap “tarihi konuşma” olarak kayda geçti. Çokça paylaşıldı, üzerine değerlendirmeler yapıldı. Gündemimizde yer teşkil eden bu konuşmaya, hitabet teknikleri açısından bir bakalım.
SEN SUS, FONUN KONUŞSUN
“Background” hitabette çok önemli. Yani arkanızdaki fon, konuştuğunuz ortam mesajlarınızı güçlendirir yada etkisizleştirir. Hitabet tarihinin bu konudaki en başarılı örneği Adolf Hitler’dir. Işık ve görüntü oyunları onu liderleştiren bir etmendi. Bu hitapta ise Atatürk’ün fotoğrafı ve “Egemenlik Kayıtsız Şartsız Milletindir” sözü vardı. Mesaja uyumla en iyi görsel ve en iyi söz kullanılmıştı.
ORYANTASYON İŞİN ABC’Sİ
“Oryantasyon” yani uyumlanma hitabet başlangıcının büyüleyici sırrıdır. Bunun manası karşısına çıktığınız kitleyle duygu bağı kurmak, yaptıklarını, söylediklerini, düşüncelerini onlara aktarmaktır. Bu anlamda ülkemizdeki en başarılı örnekse Cumhurbaşkanıdır. Gittiği yerler ile ilgili bilgilerle söylemine başlamaktadır. Bu hitapta ise “Orucumuzu açtık, dualarımızı ettik, yaradana sığındık.” sözleri yakınlaştırmış, “Orucumu yer sofralarında açarım.” sözü sempatik kılmıştır. “Ramazan ayı birleşme, buluşma ayı, arınma ayıdır” sözleri mantıki yakınlığı kurmuştur. “Biz adalete inanmış demokrasiye inanmış Türk gençliğiyiz.” sözleri böyle sözlerdir. Şimdi hatibe düşen yeni görev mesajlarını etkili bir şekilde aktarmaya başlamak. Kitle hazır.
HİTABIN SESSİZ HAYKIRICILARI
Hitabın görsel boyutunda en önemli unsur eller, göz, baş ve bedendir. Kalabalıkla ve coşkuyla doğru orantılı olarak bunlar etkin kullanılmalıdır. Bu anlamda hitabet tarihinin en iyi örneklerinden biri Lenin’dir. İmamoğlu bana göre siyaset arenasında bulunanlar içerisinde bu unsurları en iyi kullananlardan. Söylediklerini elleriyle tarif edebiliyor. Elleri silkerek enerjik havayı veriyor. Ani hareketlerle heyecan uyandırabiliyor. Sıklıkla avuç içini göstererek psikolojik bir güven telkin ediyor. Sıkılmış yumrukla heyecan yükseltiyor. Sağ ve sol elleri ardı ardına devreye sokarak dikkat topluyor. Jestleri görünür şekilde kullanıyor. Bakışları kitleye dağıtarak muhatapla iletişim kuruyor.
HİTABET SANATTIR
ABD Başkanlarından Ronald Reagan siyaset için şov zamanı dermiş. Hitabette bir sahne sanatıdır. Bu sahnedeki sanatın en etkili anı ise ceket ve kravatını çıkarıldığı andır. Tüm sözler unutulacak lakin bu unutulmayacaktır. Konuşmanın yaklaşık 14. dakikasında kürsüden ayrıldı, insanların görebileceği bir yerde durdu. Sırayla kravatını ve ceketini çıkardı. Gömleğinin kollarını sıvadı ve “Yolumuz uzun, heyecanımız yüksek, gençliğimiz var.” dedi. İşte bu konuşmanın zirve anı budur. Bana kalırsa spontane, olmasa dahi o havayı veren bir eylemdi. Zaten eylemin kendisi her şeyi anlatıyordu. Politik hitabet sahnelerinde bu tarz eylem görmeyeliçok olmuştu.
10 TEKNİKLE HİTABET
- Her hatip,İmamoğlu gibi, zamanın ruhuna uymalıdır. Burada zamanın ruhu Ramazan’ın verdiği hissiyattır. “Ramazan kul hakkı yememe ayı.” gibi.
- Her hatip, İmamoğlu gibi, karşısındaki kitleyi yüceltmelidir. Kitleyi yücelt ki kitlede seni yüceltsin. “Bizim yanımızda siz vardınız” sözünden başlayarak siz kazandınız, hepimizi kazanacağız, emek verdiniz gibi sözler böyledir.
- Her hatip, İmamoğlu gibi,ortak bir düşman yaratmalıdır. Kitleyi birarada tutan, ortak gayeye sevk eden çimento budur. Burada YSK, Medya, AA, adaletsizlik bu anlamda İmamoğlu’nun örnekleridir.
- Her hatip, İmamoğlu gibi, bir eyleme sevk etmelidir. Tüm seçmenin düşünmesini istemek, sanatçıları, işadamı vb. konuşmaya davet etmek, taraftarlarından haksızlığı anlatmalarını istemek gibi.
- Her hatip,İmamoğlu gibi,çarpıcı sözler etmelidir. “Bazı insanlar prensipleri için partilerini değiştirir, bazı insanlar da partileri için prensiplerini değiştirir.” sözü böyle bir sözdür.
- Her hatip,İmamoğlu gibi,iyi bir slogan seçmelidir. Slogan, açık, uyumlu, çarpıcı, anlaşılır, akılda kalıcı olmalıdır. Bu hitapta “Herşey çok güzel olacak” sözü ve “Artık herkes için konuşma vakti” sözü böyle bir sözdür.
- Her hatip, İmamoğlu gibi,hedefe kitlemeli, umut aşılamalıdır. “Umudunuzu tüketmeyin buradayız.” gibi.
- Her hatip, İmamoğlu gibi, metne bakmadan konuşmalı, ama muhakkak bir yerlerde ne olur olmaz diye bilgi notları da tutmalıdır.
- Her hatip, İmamoğlu gibi,üçleme, ikileme dediğimiz tekrar işine girmelidir. “atı alan Üsküdar’ı geçecek dedirtmedik, dedirtmedik, dedirtmedik”, “YSK’yı kınıyorum, kınıyorum, kınıyorum”, “82 milyon vatansever, tam 82 milyon vatansever” sözleri gibi.
- Her hatip, İmamoğlu gibi,yerinde vecizeler kullanmalıdır. “Gaflet, dalalet, hatta hıyanet içinde olabilirler.” “egemenlik kayıtsız şartsız milletindir”