İsveç’in başkenti Stockholm’de düzenlenen basın toplantısında, 2025 Nobel Fizyoloji veya Tıp Ödülü’nün sahipleri açıklandı. Karolinska Enstitüsü Nobel Komitesi Genel Sekreteri Thomas Perlmann, ödülün bu yıl periferik bağışıklık toleransı alanındaki keşifler nedeniyle Mary Brunkow, Fred Ramsdell ve Shimon Sakaguchi tarafından paylaşıldığını duyurdu.
Nobel Komitesi Üyesi ve Karolinska Enstitüsü Romatoloji Profesörü Marie Wahren-Herlenius, ödülün bağışıklık sistemimizin tehlike arz eden T-hücrelerini nasıl denetim altında tuttuğunu açıklayan keşfi konu aldığını belirtti.
T-Hücreleri ve Bağışıklık Toleransı
Wahren-Herlenius, “İnsan vücudu sürekli olarak sayısız mikroba maruz kalıyor. Bağışıklık sistemimiz bu mikroplara karşı savaşacak T-hücreleri ile donatılmış durumda. Ancak T-hücreleri, kendi vücudumuzdaki proteinleri tanıyabilen oto-reaktif özellikte olabilir ve bu da otoimmün hastalıklara yol açabilir” ifadelerini kullandı.
Uzman, T-hücrelerinin kemik iliğinde oluştuğunu ve timüste “santral tolerans” testiyle potansiyel tehlikeli hücrelerin elendiğini belirtti. Fakat bazı oto-reaktif hücreler bu süzgeçten kaçarak dolaşıma giriyor ve Nobel ödülü, bu hücrelerin periferik bağışıklık yoluyla nasıl kontrol edildiğini ortaya koyan çalışmaları onurlandırıyor.
Otoimmün Hastalıklar ve Tedavi Alanındaki Katkı
Nobel Komitesi açıklamasında, Brunkow, Ramsdell ve Sakaguchi’nin keşfinin yeni bir araştırma alanı açtığı ve kanser ile otoimmün hastalıklar için yeni tedavilerin geliştirilmesine zemin hazırladığı vurgulandı.
Otoimmün hastalıklar arasında Tip-1 diyabet, Multipl Skleroz (MS) ve romatoid artrit gibi rahatsızlıklar bulunuyor. Bu buluş, bilim dünyasında hastalıkların önlenmesi ve tedavi yöntemlerinin geliştirilmesinde çığır açıcı bir adım olarak değerlendiriliyor.
Bilim İnsanları ve Kariyerleri
Mary E. Brunkow (1961, ABD): Washington’daki Institute for Systems Biology’de kıdemli program yöneticisi.
Frederick J. Ramsdell (1960, ABD): Kaliforniya’da kurucusu olduğu Sonoma Biotherapeutics’te bilimsel danışman.
Shimon Sakaguchi (1951, Japonya): Osaka Üniversitesi’nde immünoloji üzerine çalışmalarını sürdürüyor.
Ödül, altın madalya ve 11 milyon İsveç kronu (yaklaşık 1,2 milyon dolar) ile birlikte verilecek.
Nobel Ödüllerinin Tarihçesi
Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine oluşturulan Nobel Ödülleri, insanlığa en büyük katkıyı sağlayan kişi ve kuruluşlara fizik, kimya, edebiyat, barış ve tıp alanlarında takdim ediliyor. 1968’de ekonomi alanında verilen ödül de Nobel Vakfı’nın bağışlarıyla kuruldu. Nobel ödülü kazananlar arasında Albert Einstein, Marie Curie, Ernest Hemingway, Nelson Mandela gibi isimler yer alıyor.
Geçmiş Yılın Ödülü ve Önemi
2024 Nobel Tıp Ödülü ise mikroRNA alanında çalışmaları nedeniyle Victor Ambros ve Gary Ruvkun’a verilmişti. Bu yılki ödül, bağışıklık sistemimizin karmaşık dengelerini çözerek, hastalıklara karşı mücadelede yeni ufuklar açan çalışmaları ödüllendirmiş oldu.
Bilim Dünyasında Yankı
Bu keşif, hem akademik camiada hem de klinik araştırmalarda büyük yankı uyandırdı. Araştırmalar, T-hücrelerinin nasıl denetim altında tutulduğunu anlamanın, yeni tedavi stratejileri ve ilaç geliştirme süreçlerinde kritik rol oynayacağını gösteriyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: