Adalet Bakanlığı, yargı süreçlerinde tarafların ödemekle yükümlü olduğu masrafları yeniden düzenledi. Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren yeni Hukuk Muhakemeleri Kanunu Gider Avansı ve Tanık Ücret Tarifesi, 2025 yılı itibarıyla uygulanmaya başladı. Buna göre, davacıların dava açarken yatırmak zorunda olduğu gider avansı tutarı ile tanıklara ödenecek ücretlerde önemli oranda artış yapıldı. Bakanlık kaynakları, güncellemenin artan maliyetler ve posta giderleri dikkate alınarak gerçekleştirildiğini belirtti.
Yeni tarifeye göre, 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 120. maddesi uyarınca dava açılırken mahkeme veznesine yatırılması gereken gider avansı şu şekilde belirlendi:
Davacı, taraf sayısının beş katı tutarında tebligat ücreti ile diğer iş ve işlemler için toplam 530 TL avans ödeyecek.
Bu tutar, hem posta ve tebligat giderleri gibi kalemleri kapsıyor.
Yeni tarife, 23.10.2024 tarihli ve 32701 sayılı Resmî Gazete’de yayımlandı.
Zam oranı:
Önceki tarifeye göre yapılan analizlerde, yeni tutarın bir önceki yıla göre yaklaşık %60 artış içerdiği belirtilmiş.
Özetle: Eskiden “taraf sayısının beş katı + diğer işlemler için 400 TL” şeklindeyken, yeni tarifede “+ diğer işlemler için 530 TL” şeklindeki yükseltme yapılmış.
Bu durum, hukuk büroları ve bireysel davacılar açısından mali yükü artırıyor.
Uygulama açısından ipuçları:
Davacı dava açarken bu tutarı mahkeme veznesine yatırmak zorunda. 61100 HMK m.120 uyarınca eksik ödeme yapılmışsa dava şartlarının tamamlanmaması riski var.
Kullanılmayan kısım hükmün kesinleşmesinden sonra davacıya iade ediliyor; hesap numarası bildirilmişse elektronik olarak, değilse PTT adresa ödeme yoluyla.
Davada taraf değişimi, taraf sayısı artışı gibi durumlarda tebligat gideri yeniden değerlendirilebilir; bu nedenle dava açılırken ücretin tam yatırılması önerilir.
2. Tanık Ücret Tarifesi
Tanıklık yapan kişilere ödenecek ücret ve giderler açısından da yeni bir düzenleme geldi:
Yeni tarifeye göre, tanığa tanıklık nedeniyle kaybettiği zamanla orantılı olarak günlük 100 TL ile 150 TL arasında bir ücret ödenecek.
Giderler kısmında ise: yol giderleri, tanıklığa çağrıldığı yerde konaklama ve beslenme giderleri de tanığın talebine ve hazır bulunmasına göre karşılanacak.
Tarife, 28.12.2024 tarihli ve 32766 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanmış ve 1 Ocak 2025’ten itibaren yürürlüğe girmiş.
Zam oranı:
Eski tarifede tanığa ödenecek ücret 60 TL ila 100 TL aralığındaydı.
Yeni aralığa göre artış oranı yaklaşık %40-%50 civarındadır. Örneğin, 60’den 100’e çıkış ~ %66, maksimum 100’den 150’ye çıkış %50 civarı. Hukuk yorumunda “yaklaşık %50 oranında artış” şeklinde ifade edilmiş.
Bu artış, tanıkların mağduriyetinin bir kısmını telafi etmeye yönelik olarak değerlendirilebilir.
Uygulama açısından ipuçları:
Tanığın mahkemeye çağrılması durumunda bu ücret ve giderlerin talep edilmesi önemli: zaman kaybı nedeniyle ücret, hazır bulunma nedeniyle giderler.
Ücret ve giderler hiçbir vergi, resim ya da harca tabi değil.
Bu tarifenin ceza muhakemesi kapsamında olduğunu unutmamak gerekir; ancak hukuk muhakemesi süreçlerinde de eşgüdümlü değerlendirme yapılabilir.
Yorumlar
Kalan Karakter: