Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından hazırlanan “Sözleşmeli Üretimin Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik”, 9 Aralık 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yapılan düzenlemeler; tarımsal üretim, su ürünleri avcılığı, tohumculuk ve tiftik üretimi başta olmak üzere çok sayıda üretim alanını doğrudan ilgilendiriyor.
Yeni düzenleme ile sözleşmeli üretimin kapsamı genişletilirken, kavramsal tanımlar güncellendi, sözleşme süreleri uzatıldı ve özellikle su ürünleri ile tohumluk üretiminde yeni kurallar getirildi.
Tanımlar Genişletildi, Yeni Kavramlar Yönetmeliğe Girdi
Yönetmeliğin tanımlar maddesine çok sayıda yeni kavram eklendi. Buna göre;
Balıkçı gemisi,
Su ürünleri ruhsat tezkeresi,
Su ürünleri avcılığı,
Tiftik,
Tohum üreticisi ve tohum yetiştiricisi,
Tarım sigortaları ve diğer sigorta türleri
ilk kez açık ve detaylı şekilde tanımlandı. Ayrıca mevcut tanımlar arasında yer alan bazı bentler yürürlükten kaldırılarak mevzuat dili sadeleştirildi.
Bu düzenleme ile özellikle su ürünleri sektöründe sözleşmeli üretimin daha net kurallara bağlanması amaçlandı.
Sözleşme Bildirim Süreleri Uzatıldı
Yönetmelikte yapılan bir diğer önemli değişiklik, sürelerle ilgili oldu.
Daha önce 15 gün olarak belirlenen bazı bildirim ve başvuru süreleri 30 güne çıkarıldı. Bu değişiklik;
Üreticilerin,
Alıcı tarafların,
Tarımsal örgütlerin
idari işlemleri daha sağlıklı ve planlı şekilde yürütebilmesine imkân tanıyor.
Çiğ Süt ve Tiftik Üretiminde Yeni Zamanlama
Sözleşmeli üretimin başlama zamanı konusunda da önemli bir düzenleme yapıldı.
Buna göre;
Çiğ süt ve tiftik üretiminde sözleşmeler, üretim döneminden önce yapılacak.
Su ürünleri avcılığında ise avlanma yasağı uygulanan türlerde av sezonu başlamadan önce, diğer türlerde ise ürün tesliminden önce sözleşme yapılması zorunlu hale getirildi.
Bu maddeyle birlikte üretim planlamasının daha öngörülebilir hale gelmesi hedefleniyor.
Tohumluk Üretiminde Yetki ve Mülkiyet Netleşti
Sözleşmeli tohumluk üretimine ilişkin getirilen yeni hüküm dikkat çekti. Buna göre;
Tohum üreticisinin, sözleşme kapsamında tohum yetiştiricisine verdiği tohumluk materyallerin tüm hakları tohum üreticisine ait olacak.
Bu materyaller, üretici izni olmadan üçüncü kişilere satılamayacak.
İhlal halinde hem yönetmelik hükümleri hem de 5553 sayılı Tohumculuk Kanunu kapsamında cezai işlem uygulanacak.
Bu düzenlemeyle sektörde fikri ve ticari hakların korunması amaçlanıyor.
Sözleşmeli Hayvansal Üretimde Örgütlere Yetki
Bakanlık izniyle kurulan ve merkez birliklerini tamamlayan tarımsal örgütlere, üyeleri adına sözleşmeli hayvansal üretim yürütme yetkisi verildi.
Ayrıca tiftik alım-satımı için sözleşme süresi;
En az 6 ay,
En fazla 1 yıl olarak sınırlandırıldı.
Sözleşmeli Su Ürünleri Üretimi İçin Yeni Şartlar
Yönetmelikte ilk kez sözleşmeli su ürünleri üretimine özel bir madde düzenlendi. Buna göre;
Üreticiler, Bakanlık onaylı yetiştiricilik belgelerine veya balıkçı gemileri için ruhsat tezkeresine sahip olmak zorunda.
Üretim, belge kapsamındaki tesis veya ruhsatlı gemi ile yapılacak.
Kotaya tabi türlerde üretim, gemiye tahsis edilen kota miktarıyla sınırlı olacak.
Bu düzenleme, sürdürülebilir balıkçılık ve kayıt dışılıkla mücadele açısından önem taşıyor.
Yürürlük Tarihi ve Yetki
Yönetmelik, yayımı tarihinde yürürlüğe girdi.
Hükümler, Tarım ve Orman Bakanı tarafından yürütülecek.
Yorumlar
Kalan Karakter: