Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı Ankara Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 14 Kasım 2025 tarihli toplantısında Ankara’nın Gölbaşı ve Haymana ilçelerinde yer alan üç önemli kaya yerleşimine ilişkin kritik bir karar aldı. Kurulun 5964 numaralı kararıyla; Demirhavan Kaya Yerleşimi, Karacin (Karacaviran) Kaya Yerleşimi ve Kızkalesi Kaya Yerleşimi, 2863 sayılı Kanun kapsamında “Korunması Gerekli Taşınmaz Kültür Varlığı” olarak tescillendi.
Üç Kaya Yerleşimi Artık Resmi Koruma Altında
Karar kapsamında tescil edilen alanlar şunlar oldu:
Gölbaşı – Gölbek Mahallesi, 2309 parsel: Demirhavan Kaya Yerleşimi
Gölbaşı – Karacaören (Karacaviran) Mahallesi, 1693 parsel: Karacin Kaya Yerleşimi
Haymana – Dereköy Mahallesi, 108 ada 507 parsel: Kızkalesi Kaya Yerleşimi
Bu üç kaya yerleşimi, mülkiyeti Kamu Orta Malı olan alanlarda yer alıyor ve bölgenin tarihsel dokusunun önemli parçalarını oluşturuyor. Kurul, söz konusu alanların 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 6. maddesinde tanımlanan nitelikleri taşıdığına dikkat çekti.
Geniş Kurum Görüşleri ve Teknik İncelemeler Sonucu Karar Verildi
Tescil süreci, kapsamlı bir kurum görüşü ve teknik inceleme trafiğiyle şekillendi. Karar öncesinde:
Ankara Valiliği Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı,
Ankara Kadastro Müdürlüğü,
Tarım ve Orman Müdürlüğü,
Gölbaşı Belediyesi,
Karayolları 4. Bölge Müdürlüğü,
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü,
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı,
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı,
Ankara Büyükşehir Belediyesi
gibi kurumların görüşleri alındı.
Ayrıca Kurul uzmanlarının 16.09.2025 ve 11.11.2025 tarihli yerinde inceleme raporları da dosyaya eklendi. Bu raporlarda yapıların tarihsel niteliği, doğal oluşumları, kültürel değerleri ve arkeolojik potansiyelleri ayrıntılı şekilde değerlendirildi.
Koruma Sınırları Haritalar Üzerinde Belirlendi
Kurul, üç kaya yerleşimi için hazırlanan kadastral haritalarda gösterilen sınırları koruma sınırı olarak onayladı. Tescil fişlerinin onaylanmasıyla birlikte, alanların kültürel statüleri resmiyet kazandı.
Ayrıca, bu kültür varlıklarının koruma grubu “1” olarak belirlendiği açıklandı. Bu sınıflandırma, yapıların kültürel öneminin en yüksek seviyede değerlendirildiğini gösteriyor ve sıkı bir koruma politikası gerektiriyor.
Her Türlü Müdahale Öncesinde Kurul İzni Zorunlu
Tescil edilen kaya yerleşimlerinde yapılacak tüm uygulamalar için detaylı bir izin süreci işletilecek. Buna göre:
Alanlarda gerçekleştirilecek her türlü inşai ve fiziki müdahale öncesinde mutlaka Kurul izni alınacak.
İlgili kurumlar, bu alanlarda kültürel mirası korumak için gerekli güvenlik tedbirlerini almakla yükümlü olacak.
Kaçak müdahaleler, izinsiz düzenlemeler veya tahribat oluşturabilecek girişimler, mevzuat gereği yaptırımla karşılaşacak.
Bu karar, özellikle doğal kayalık alanlarda yer alan kültürel izlerin korunmasını ve gelecek nesillere aktarılmasını amaçlıyor.
Ankara’nın Kültürel Envanterine Üç Yeni Tescil Daha
Bu üç kaya yerleşiminin tescili, Ankara’nın zengin kültürel mirasına yeni kayıtlar eklemiş oldu. Gölbaşı ve Haymana ilçelerinde uzun yıllardır varlığını sürdüren bu kaya yerleşimlerinin korunması için resmi adımlar atılmış oldu.
Bölgedeki doğal oluşumların kültürel dokuyla iç içe geçmesi, yerleşimlerin hem tarihî incelemeler hem de bilimsel araştırmalar açısından önemli bir potansiyel taşımasını sağlıyor. Tescil kararıyla birlikte bu alanlarda planlanacak her türlü çalışma, artık çok daha kontrollü ve korumacı bir yaklaşımla yürütülecek.
Yorumlar
Kalan Karakter: