Soruşturmanın Kapsamı ve Hukuki Dayanağı
Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (Tebliğ No: 2025/34), tekstil sektörünü doğrudan ilgilendiren önemli bir soruşturmanın başlangıcını işaret ediyor. Soruşturma, 55.13, 55.14, 55.15 ve 55.16 Gümrük Tarife Pozisyonları (GTP) altında sınıflandırılan "sentetik veya suni devamsız liflerden dokunmuş mensucat" ürünlerini kapsıyor. Bu ürünlere yönelik dampinge karşı önlem, ilk olarak ÇHC menşeli ithalata karşı yürürlüğe konulmuş, ardından Bulgaristan, Polonya, Yunanistan, İspanya, İtalya, Almanya, Kuzey Makedonya ve birçok Avrupa Birliği üyesi ülkeye (Tebliğ No: 2024/8 ile) teşmil edilmişti.
Tebliğin amacı, bu çoklu önlemlerin Birleşik Arap Emirlikleri, Güney Kore ve Mısır üzerinden yapılan sevkiyatlarla atlatılıp atlatılmadığının tespiti. Dayanak olarak 3577 sayılı Kanun ve ilgili Yönetmelik hükümleri gösteriliyor. Soruşturma, İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülecek ve temel olarak önlemlerin etkisiz kılınması durumunu inceleyecek.
İthalat Verilerindeki Çarpıcı Değişimler ve Bulgular
Bakanlık, soruşturmayı re’sen başlatma gerekçesini Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerindeki çarpıcı değişimlere dayandırıyor. 2024 (Ocak-Nisan) dönemine kıyasla 2025 (Ocak-Nisan) döneminde, soruşturma konusu eşya genel ithalatı miktar bazında 4.340 tondan 7.175 tona yükselirken, ÇHC'den yapılan ithalat ise düzenli olarak gerilemeye devam etmiştir.
Özellikle inceleme konusu olan üç ülkedeki miktar ve pazar payı artışı dikkat çekmektedir:
Mısır: 2024 (Ocak-Nisan) döneminde 127 ton olan ithalat, 2025 (Ocak-Nisan) döneminde muazzam bir artışla 4.000 tona fırlamıştır. Bu artışla Mısır’ın ithalatımızdaki miktar payı aynı dönemde %0,1'den %56,1'e yükselmiştir. Mısır'dan yapılan ithalatın birim fiyatı 2024 ilk çeyreğinde 4,8 ABD doları/kg iken, 2025 ilk çeyreğinde 6,4 ABD doları/kg olarak gerçekleşmiştir.
Güney Kore: 2024 (Ocak-Nisan) döneminde 69 ton olan ithalat, 2025 (Ocak-Nisan) döneminde 686 tona yükselerek miktar payını %1'den %10'a çıkarmıştır. Daha da önemlisi, Güney Kore'den ithalatın birim fiyatı, 2024 ilk çeyreğinde 13,9 ABD doları/kg iken, 2025 ilk çeyreğinde keskin bir düşüşle 6,5 ABD doları/kg seviyesine inmiştir. Bu düşüş, dampinge karşı önlemin etkisiz kılındığına dair önemli bir gösterge olarak değerlendirilmektedir.
BAE: 2024 (Ocak-Nisan) döneminde ithalatı bulunmazken, 2025 (Ocak-Nisan) döneminde 106 tonluk ithalat gerçekleşmiş ve bu ülkenin payı hızla %1,5'e ulaşmıştır. BAE’den gelen ürünlerin ortalama birim fiyatının 5,5 ABD doları/kg olması, genel ithalat birim fiyatlarının altında kalması dikkat çeken bir başka bulgudur.
Bu veriler, dampinge karşı önlemin yürürlükte olduğu ÇHC menşeli ürünlerin, üçüncü ülkeler üzerinden düşük birim fiyatlarla Türkiye pazarına girdiğine dair güçlü emareler sunmaktadır.
Soruşturma Süreci ve Muhataplar İçin Süreler
Soruşturma, Tebliğin yayımı tarihinde resmen başlamış kabul edilmiştir. Soruşturma kapsamında ilgili tarafların (ithalatçılar, yabancı üretici/ihracatçılar ve büyükelçilikler) bilgilendirilmesi öngörülüyor.
İlgili tüm tarafların, soruşturma formlarını cevaplandırma süresi, bildirimin gönderildiği tarihten itibaren posta süresi dâhil 37 gün olarak belirlenmiştir. Bildirim ulaşmayan diğer ilgili taraflar için de bu süre, Tebliğ’in yayım tarihinden itibaren işlemeye başlayacaktır. Tüm yazılı ve sözlü iletişimler ile bilgi, belge, görüş ve taleplerin Türkçe olarak sunulması zorunludur (soru formu cevapları hariç).
İş birliğine gelinmemesi veya yanlış bilgi verilmesi durumunda, Yönetmeliğin 26. maddesi uyarınca kararın mevcut verilere göre alınacağı açıkça belirtilmiştir.
Olası Geçici Önlem ve Geriye Dönük Uygulama
Tebliğ, soruşturma süresince geçici önlem uygulanması ve hatta kesin önlemin geriye dönük olarak uygulanması ihtimalini de içeriyor. Geriye dönük uygulama, soruşturma başlangıç tarihinden öncesine gitmemek ve geçici önlemlerin alındığı tarihten itibaren geriye 90 gün ile sınırlı olmak kaydıyla mümkün olabilecektir. Ayrıca, soruşturma konusu ithalatın süreç boyunca teminata bağlanması kararı da alınabilir.
Bu soruşturma, Türkiye’nin haksız rekabeti önleme politikalarının kararlılığını gösterirken, ithalatçı ve ihracatçı firmaların sürece aktif katılımını zorunlu kılmaktadır.
Soruşturma ile ilgili bilgi ve görüşlerinizi veya form cevaplarınızı, Tebliğ'de belirtilen posta ve elektronik iletişim kanalları üzerinden İthalat Genel Müdürlüğü'ne iletebilirsiniz.
Yorumlar
Kalan Karakter: