Leptin enerjiyi yönetmeye yardımcı olan bir hormondur. Yiyeceğe ihtiyaç duyduğunuzda veya doyduğunuzda beyninize sinyal gönderir. Ancak leptin direnci beynin bu sinyali kaçırmasına neden olabilir ve bu da obeziteye katkıda bulunabilir.
Leptin Direnci Nedir?
Leptin direnci, yağ hücreleriniz ile beyniniz arasındaki sinyali etkileyen bir durumdur. Aşağıdakiler gibi çeşitli sağlık durumlarıyla ilişkilendirilmiştir: Daha yüksek enfeksiyon riski, otoimmün hastalıklar, yetersiz beslenme, iltihaplanma, en önemlisi, leptin direncinin obeziteye önemli bir biyolojik katkı sağladığı kabul edilmektedir.
Obeziteli kişilerde çok sayıda yağ hücresi bulunur. Yağ hücreleri boyutlarıyla orantılı olarak leptin ürettiği için obezitesi olan kişilerde de çok yüksek leptin seviyeleri bulunur. Normalde bu yüksek leptin seviyeleri beyninize yeterli enerjinin depolandığı ve yemeyi bırakma zamanının geldiği sinyalini verir. Ancak leptin direncinde beyin sinyal sürecine daha az duyarlıdır veya sinyal verme sürecini tanımada başarısız olur.
Leptin Direncine Ne Sebep Olur?
Leptin direncinin arkasında çeşitli potansiyel mekanizmalar tanımlanmıştır. Bunlar şunları içerebilir:
-Enflamasyon: Hipotalamusunuzdaki inflamatuar sinyaller muhtemelen hem hayvanlarda hem de insanlarda leptin direncinin önemli bir nedenidir.
-Serbest yağ asitleri: Kan dolaşımınızda yüksek serbest yağ asitleri olması, beyninizdeki yağ metabolitlerini artırabilir ve leptin sinyalini etkileyebilir.
-Yüksek leptin düzeyine sahip olmak: İlk etapta yüksek leptin düzeylerine sahip olmak, leptinin kan-beyin bariyerinizi geçme yeteneğini etkileyebilir.
Leptin Direnci Nasıl İyileşir?
-İşlenmiş gıdalardan kaçının: 2021'de yapılan bir araştırma, yüksek oranda işlenmiş gıdalar yemenin inflamasyonu artırabileceğini ve leptin düzeylerini artırabileceğini buldu.
-Çözünür lif tüketin: 2021 tarihli bir inceleme, çözünür lif yemenin uzun vadede obezitesi olan kişilerde leptin seviyelerini düşürmeye yardımcı olabileceğini buldu.
-Egzersiz: 2023 tarihli bir inceleme, yüksek yoğunluklu egzersizin leptin direncini tersine çevirmeye yardımcı olabileceğini öne sürüyor. Yazarlar ayrıca egzersizin leptin seviyenizi ve açlığınızı dengelemenize yardımcı olabileceğini de belirtiyor.
-Uyku: 2021 tarihli bir inceleme, kısa uyku süresinin vücudunuzdaki leptini artırabileceğini öne sürüyor. Yazarlar bunun diyabet gibi diğer sağlık sorunlarına da yol açabileceğini belirtiyor.
-Trigliseritlerinizi düşürün: 2017 yılında yapılan bir araştırma, yüksek trigliseritlere sahip olmanın, leptinin kanınızdan beyninize taşınmasını engelleyebileceğini buldu. Trigliseritleri düşürmenin en iyi yolu karbonhidrat alımınızı azaltmaktır.
-Protein tüketin: 2021'de yapılan bir inceleme, bazı hayvan çalışmalarında düşük proteinli diyetlerin leptin düzeylerini artırdığını öne sürüyor. Ancak yazarlar, proteinin leptin direnci üzerindeki etkisini ölçmek için daha fazla insan çalışmasına ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.