Çanakkale'de 1959 yılında keşfedilen ve uzun yıllar arkeoloji dünyasının ilgisini çeken Dardanos Tümülüsü, 2.500 yıl sonra sırlarını modern bilimin ışığında açığa çıkardı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) ile Oxford Üniversitesi iş birliğinde yürütülen kazı ve inceleme çalışmaları tamamlandı.
Antik Mezarın İçinden Neler Çıktı?
Milattan önce 5. yüzyıldan milattan sonra 2. yüzyıla kadar kullanıldığı belirlenen anıt mezar, dönemin seçkin ailelerinden birine ait. Tümülüste yapılan kazılarda şimdiye kadar eşi benzeri görülmemiş eserler gün yüzüne çıkarıldı:
Altın işlemeli ayakkabılar
Müzik aletleri
Afrodit heykeli (dünyada tek örnek)
Kutu oyunları ve sunu kapları
Organik malzemelerle yapılmış kozmetik ve ilaç kapları
Yeni Teknoloji, Yeni Bilgiler
Kazı başkanı ve akademisyen Prof. Dr. Rüstem Aslan ve ekibi, yeni nesil bilimsel analizler sayesinde eserlerin içeriğini detaylı şekilde inceliyor. Özellikle ilaç ve kozmetik kaplarında yapılan kimyasal analizlerle dönemin yaşam tarzı, tedavi yöntemleri ve güzellik anlayışı hakkında şaşırtıcı bulgular elde edildi.
Afrodit Heykeli: Dünyada Eşi Yok!
Çalışmalar hakkında bilgi veren proje yetkilisi Doç. Dr. Halime Ağtürk, Afrodit heykelinin hem korunmuş renkleri hem de altın süslemeleriyle dünya literatüründe benzeri olmayan bir eser olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Heykelin üretim tekniği ve korunmuş detayları, antik dönemin sanat anlayışı hakkında benzersiz bir pencere sunuyor. Bu eser, sadece Dardanos’un değil, Çanakkale'nin de simgesi olmaya aday.”
"Müze ve alan çalışmalarımız tamamlandıktan sonra da bu konuda bir kitap projemiz var. Aynı zamanda bir sergi yapmayı planlıyoruz. Dardanos başlığı altında bir sergi yapacağız. Burada yapılan ilk kurtarma kazısında bulunan bütün eserleri yeniden inceliyoruz. Burası milattan önce 5. yüzyıldan milattan sonra 2. yüzyıla kadar antik Dardanos’un ileri gelen bir ailesi için kullanılmış anıt mezar. İçerisinde mücevherler, süs eşyası, müzik aletleri, heykeller, kutu oyunları, sunu ve ilaç kapları gibi birçok mezar hediyesi bulunmuş.
Yeni bilimsel yöntemlerle incelendiğinde bu buluntular, bize bölge halkının kültürünü anlamak adına inanılmaz veriler sunuyor. Şimdi teknoloji değiştiği için arkeoloji de değişti. Mesela bulunan kapların içeriğinden ne tür ilaçlar ürettiklerine ya da ne tür kozmetik malzemeler kullandıklarına dair birçok bilgi edinebiliyoruz. Özellikle, eserler içerisinde çok önemli Afrodit heykelimiz var. Hem üretim teknolojisi hem de üzerindeki korunmuş renkleri ve altın işlemeleri açısından heykelin dünyada bilinen başka bir örneği yok. Bu heykelin, müzik aletlerinin ve diğer korunan kıyafetlerin yeniden dijital rekonstrüksiyonlarını yapıyoruz. Aslında hem Dardanos'un hem de Çanakkale'nin sembolü haline gelebilecek eserler bunlar çünkü çok ünikler."Dijital Rekonstrüksiyon ve Sergi Hazırlığı Tüm buluntular, 3D modelleme ve dijital rekonstrüksiyon teknikleriyle yeniden canlandırılıyor. Projenin sonraki adımı ise “Dardanos” başlığı altında düzenlenecek büyük bir sergi. Troya Müzesi’nde gerçekleşecek sergide, kazılardan çıkan tüm eserler modern yorumlarla halkla buluşturulacak. Organik Kalıntılar Şaşırttı Kazı sırasında, arkeolojide ender rastlanan organik malzeme kalıntılarına da ulaşıldı. Özellikle kumaş parçaları, deri aksesuarlar ve ahşap detaylar bozulmadan günümüze kadar korunmuş durumda. Bu buluntular, sadece Türkiye değil dünya arkeolojisi açısından da büyük önem taşıyor. Dardanos Tümülüsü Nedir? Dardanos Tümülüsü, antik Dardanos kentinin aristokrat bir ailesine ait anıt mezardır. Çanakkale Boğazı’na hâkim bir konumda yer alan bu tümülüs, dönemin inançları, sanat anlayışı ve günlük yaşam pratikleri hakkında önemli ipuçları barındırıyor. EMEL UĞUR KIRICI