Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Uygulamalı Bilimler Fakültesi Müzecilik ve Kültürel Miras Yönetimi Bölümü, Diyarbakır Ergani’deki Çayönü Tepesi’nde tarih yazıyor. Üniversitenin öncülüğünde yürütülen kazı çalışmalarında, yaklaşık 9 bin 500 yıl öncesine ait kırmızı tabanlı bir “Kamusal Yapı” gün yüzüne çıkarıldı.
Kırmızı Tabanlı Yapı ÇOMÜ Tarafından İncelendi
Kazı başkanı Doç. Dr. Savaş Sarıaltun, yapının Çayönü’nün diğer konut ve barınaklarından farklı olarak toplumsal kullanım amacıyla inşa edildiğini açıkladı. Doç. Dr. Sarıaltun, yapının 150-200 yıl boyunca kullanıldığını ve taban boyasının en az 4 defa yenilenmiş olduğunu belirtti. Bu durum, yapının dönem dönem yeniden işlevlendirilerek kullanıldığını gösteriyor.
“Bu yapı bir ev ya da barınaktan ziyade toplantıların, ortak etkinliklerin ve özel ritüellerin gerçekleştirildiği kamusal bir alan olarak dikkat çekiyor,” diyen Sarıaltun, Çayönü’nde bugüne kadar boyalı taban bulunmadığını ve Kırmızı Tabanlı Yapı’nın Çayönü’nün simge yapılarından biri olduğunu ifade etti.
Doğal Pigmentlerle Renklenen Tarih
ÇOMÜ akademisyenleri tarafından yapılan analizler, yapının tabanında kullanılan kırmızı tonların aşıboyası veya kırmızı kil gibi doğal pigmentlerle elde edildiğini ortaya koyuyor. Doç. Dr. Sarıaltun, yapılacak detaylı analizlerle bu bilgilerin netleşeceğini vurguladı.
ÇOMÜ, Tarih ve Toplumsal Yaşamı Anlatıyor
ÇOMÜ’nün liderliğinde yapılan kazılar, Çayönü Tepesi’nin M.Ö. 7600-7500’lerdeki yaşam modelini anlamak için kritik öneme sahip olduğunu gösteriyor. Sarıaltun, “İnsanların nasıl bir toplumsal düzen kurduğunu, hangi ritüelleri gerçekleştirdiğini ve kamusal alanı nasıl tanımladığını gözler önüne seriyor” dedi.
ÇOMÜ akademisyenlerinin titiz çalışmaları sayesinde, yapı hem arkeolojik hem de kültürel miras açısından eşsiz bir kaynak olarak değerlendiriliyor.
Çayönü Tepesi ve ÇOMÜ’nün Rolü
Çayönü Tepesi, Anadolu’nun ve dünya tarihinin en eski yerleşimlerinden biri olarak biliniyor. ÇOMÜ’nün öncülüğünde yapılan bu keşif, tarihçiler, arkeologlar ve kültürel miras uzmanları için büyük önem taşıyor. Üniversite, bölgenin tarihsel zenginliğini gün yüzüne çıkararak bilimsel araştırmaları ve toplumsal farkındalığı artırmayı hedefliyor.
Doç. Dr. Sarıaltun, ÇOMÜ’nün yürüttüğü kazıların, Anadolu ve dünya tarihinin erken dönem toplumsal yapılarını anlamak için büyük bir fırsat sunduğunu belirtti. Kırmızı Tabanlı Kamusal Yapı, ÇOMÜ’nün öncülüğünde yapılan araştırmalar sayesinde tarih sahnesine yeniden taşınıyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: