Açıklamada, dünya genelinde 7 bin civarında dilin konuşulduğu, ancak bunlardan 2.500’ünün yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu belirtildi. Türkiye’de de başta Kürtçe olmak üzere birçok dilin kamusal alanda kullanımına yönelik çeşitli engellemeler bulunduğuna dikkat çekildi. Yapılan açıklamada; "Bu tehlikeye dikkat çekmeye çalışan UNESCO 17 Kasım 1999 tarihinde 21 Şubat’ı Uluslararası Anadil Günü olarak ilan etmiş ve 2000 yılından bu yana da dünyada kültürel çeşitliliği ve çok dilliliği desteklemek amacıyla “Dünya Anadili Günü” olarak kutlanmaya başlamıştır. Türkiye’de, resmi dil dışında kitlesel olarak en çok talep edilen Kürt Diline yönelik, TRT6 ve Seçmeli Dersler gibi düzenlemeler, Anadil ile ilgili hak taleplerini karşılayacak düzeyde değildir. Yaşamın her alanında Kürtçenin kullanımı ciddi engelleme ve baskılarla karşılaşmaktadır. Mülki idari makamlar olmak üzere birçok idari karar ile Kürtçe tiyatro, sinema, konser ve benzeri kültürel etkinlikler yasaklanmaktadır" ifadeleri yer aldı.
İnsan Hakları Derneği (İHD) Çanakkale Şubesi'nin geçen yıl Çanakkale’de düzenlediği 21 Şubat Dünya Anadil Günü etkinliğinde, kentte yaşayan Roman, Yahudi, Rum, Çerkes, Kürt, Pomak, Zaza ve Makedon topluluklarının temsilcileriyle bir araya gelindi. Dernek tarafından buluşmadan gözlemler aktarıldı. Gözlemlerde, "Gördük ki, dil sorunu sadece tek bir halkın değil, ortak yaşamı savunan herkesin sorunudur. Farklı halklardan katılımcıların kendi dillerinde yaptığı konuşmalar bize gösterdi ki, dillerin özgürlüğü aynı zamanda halkların özgürlüğü, barışın ve kardeşliğin teminatıdır" dedi.
Açıklamanın devamında; "Dilde adalet olmadan, toplumda adalet olmaz! Her dilde barışı talep ediyoruz!
Ancak son günlerde, barışı talep edenler ya da ekonomik ve sosyal sorunları Türkçe ifade edenler dahi baskıyla karşı karşıya kalmakta, hukuksuz gözaltılar la susturulmaya çalışılmaktadır. İnsanlar adeta esir alınmakta, haklarını savundukları için hedef gösterilmektedir. Haksızlıklar hangi dille ifade edilirse edilsin, bu baskıcı uygulamaları kabul etmiyoruz ve karşısında duruyoruz!
Türkiye’de anadilde eğitim hakkı hâlâ tanınmamakta, birçok dil yok olma tehdidiyle karşı karşıya bırakılmaktadır. Çerkezlerin, Pomakların, Kürtlerin, Romanların ve diğer halkların dilleri, asimilasyon ve baskı politikalarıyla gün geçtikçe daha fazla gerilemektedir. Oysa Çerkez atasözünün dediği gibi: “Onur, candan önce gelir.” Bir halkın dili elinden alındığında, sadece bir iletişim aracı değil, o halkın onuru, hafızası ve geleceği de elinden alınmış olur.
Tüm diller özgür olsun, tüm halklar eşit ve özgür yaşasın! 21 Şubat Dünya Anadil Günü Kutlu Olsun!" ifadeleri yer aldı.
SEDANUR ARIGÜN
GÜNCEL
Yayınlanma: 21 Şubat 2025 - 10:24
"Dilde adalet olmadan, toplumda adalet olmaz!"
İnsan Hakları Derneği (İHD) Çanakkale Şubesi, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nün (UNESCO) 1999 yılında ilan ettiği ve 2000 yılından bu yana kutlanan 21 Şubat Dünya Anadil Günü dolayısıyla açıklamalarda bulundu. İnsan Hakları Derneği (İHD) Çanakkale Şubesi, yayımladığı açıklamada dillerin özgürlüğünün halkların özgürlüğü ile doğrudan bağlantılı olduğunu vurguladı.
GÜNCEL
21 Şubat 2025 - 10:24
EDİTÖR
İlginizi Çekebilir