Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu, 30 Ekim 2025 tarihli toplantısında Giresun’un Espiye ilçesinde yer alan Andoz Kalesi’ne ilişkin önemli bir karar aldı. Kurul, uzun yıllardır “etkileme geçiş sahası” statüsünde bulunan alanın, yeni değerlendirmeler ve ilgili kurum görüşleri doğrultusunda 3. derece arkeolojik sit alanı olarak yeniden tanımlanmasına hükmetti.
Sakarya Mahallesi’nde, Maliye Hazinesi mülkiyetindeki 108 ada 69 parseli kapsayan bu alan, Andoz Kalesi’nin doğal ve arkeolojik bütünlüğü dikkate alınarak yapılan güncel araştırmalar sonucunda daha güçlü bir koruma statüsüne kavuşturuldu.
Kapsamlı Kurum Görüşleri ve Teknik İncelemeler Karara Yön Verdi
Espiye Belediyesi tarafından iletilen statü değişikliği talebi üzerine başlatılan süreçte, pek çok kamu kurumu ayrıntılı görüş sundu. Doğa Koruma ve Milli Parklar 12. Bölge Müdürlüğü, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, Karayolları 10. Bölge Müdürlüğü, Devlet Su İşleri 22. Bölge Müdürlüğü, İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü alan hakkında değerlendirmelerini Kurula iletti.
Ayrıca, Trabzon Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu uzmanları tarafından hazırlanan dosya inceleme raporu, önceki kurul kararları ve saha verileriyle birlikte kapsamlı bir biçimde değerlendirildi. Bu incelemeler sonucunda, alanın arkeolojik değerinin korunabilmesi için mevcut statüsünün yetersiz olduğu, daha güçlü bir koruma sınıfına ihtiyaç duyulduğu belirlendi.
Etkileme Geçiş Sahası Yerini 3. Derece Arkeolojik Sit Alanına Bıraktı
Kurul, Espiye’deki söz konusu bölgenin korunma statüsünü değiştirerek 3. derece arkeolojik sit alanı ilan etti.
Bu kararla birlikte, Andoz Kalesi çevresindeki hem 1. derece hem de 3. derece sit alanı sınırları, karar eki kadastral haritalarda gösterildiği şekilde yeniden düzenlendi ve kesinleştirildi. Ayrıca alan için hazırlanan yeni sit fişi de Kurul tarafından uygun bulundu.
Bu düzenleme, bölgede yapılacak her türlü fiziki ve inşai uygulamanın çok daha kontrollü ve koruma öncelikli şekilde yürütülmesini zorunlu hâle getiriyor.
Geçiş Dönemi Koruma Esasları Belirlendi
derece arkeolojik sit alanı ilan edilen bölgede uygulanacak esaslar da Kurul tarafından detaylı şekilde belirlendi. Buna göre:
Koruma Amaçlı İmar Planı Hazırlanacak
Alan için mutlaka kültürel değerleri gözeten bir koruma amaçlı imar planı yapılacak.
İnşaat Öncesi Sondaj Kazısı Zorunlu
Valilikten inşaat izni alınmadan önce müze uzmanları tarafından sondaj kazısı gerçekleştirilecek.
Elde edilen sonuçlar ve gerekiyorsa kazı başkanının görüşü Kurula iletilecek; kurul onayı olmadan uygulamaya geçilemeyecek.
Tevhit ve İfraz Kurul İzniyle Mümkün
Parsellerin birleştirilmesi veya ayrılması, kültür varlıklarına zarar vermeyecek şekilde Kurul iznine bağlı olacak.
Maden, Taş Ocağı, Dolgu ve Atık Yasak
Alandan taş, toprak, kum vb. malzeme alınamayacak; maden, taş ocağı gibi faaliyetler yapılamayacak.
Bölgeye çöp, atık veya dolgu niteliğinde malzeme dökülmesi kesinlikle yasaklandı.
Rüzgâr Enerji Santrali Şartlı Olarak Mümkün
Enerji üretimine katkı sağlayacağı ve kamu yararı oluşturacağı durumlarda, Koruma Kurulu uygun görürse rüzgâr enerjisi santrallerine izin verilebilecek.
Her Türlü Uygulama İçin Kurul İzni Şart
Alan içinde yapılacak her türlü fiziki müdahale, proje veya uygulama mutlaka Kurul onayına tabi olacak.
Andoz Kalesi'nin Arkeolojik Değeri Güvence Altına Alınıyor
Andoz Kalesi ve çevresi, hem doğal yapısı hem de barındırdığı arkeolojik izler nedeniyle bölgenin önemli kültür varlıkları arasında yer alıyor. Yeni sit statüsüyle birlikte, tarihi kaleyle bütünleşik alanda yapılacak çalışmalar daha sıkı denetlenecek; bölgenin kültürel mirası daha güçlü bir mevzuat korumasına kavuşacak.
Bu karar, Espiye’nin gelecekteki imar planlaması ve yatırım süreçlerinde koruma önceliğinin gözetilmesi gerektiğini de net şekilde ortaya koyuyor.
Yorumlar
Kalan Karakter: