Provokatör Açıklamasını Müdürlük Düzeltti

Geçtiğimiz günlerde ‘intihar girişiminde bulunanlar provokatördür’ açıklamalarıyla gündeme gelen İl Sağlık Müdürü Ali Taşçı’nın kullandığı ifadeler üzerine, İl Sağlık Müdürlüğü de açıklama yaparak Taşçı’nın intihara özendirmeyi kastettiğini söyledi.

İl Sağlık Müdürü Ali Taşçı’nın Çanakkale’de artan intihar girişimleriyle ilgili ‘intihar girişiminde bulunanlar provokatördür’ sözlerine yönelik İl Sağlık Müdürlüğü adı altında açıklama yapılarak Taşçı’nın başka bir konuya dikkat çekmeye çalıştığı ifade edildi. İl Sağlık Müdürlüğü’nden yapılan açıklamada; “Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre Dünyada her yıl yaklaşık bir milyon kişi intihar nedeniyle ölmektedir. Bu değer kabaca her 40 saniyede 1 ölüm demektir. Ölümle sonuçlanan her intihar için 25 kişi intihar girişiminde bulunur ve çok daha fazla kişinin de intiharla ilgili ciddi düşünceleri vardır. Kaybedilen her hayat birinin eşini, çocuğunu, ebeveynini, arkadaşını veya meslektaşını temsil etmektedir. Her bir intihar yaklaşık 135 kişinin bu durumdan yoğun bir şekilde etkilenmesine neden olmaktadır. Bu, tüm dünyada her yıl intihar davranışı ile derinden etkilenen 108 milyon insana denk gelmektedir.Önemli bir halk sağlığı sorunu olan intihar; bir kişinin hayatının sona ermesinin belki de en trajik şeklidir. İntihar etmeyi düşünen kişilerin çoğu kararsızdır, ölmek istediklerinden emin değildirler. Hassas bir bireyi intihara yöneltecek pek çok faktörden biri de intihar olaylarının medyada nasıl ele alındığıdır. Toplumu yönlendirici büyük bir güç olarak basın yayın organlarında intihar olgusunun yer alması öğretici, özendirici ve taklit davranışını provoke edebileceği için ulusal intihar oranları bundan etkilenecektir. *Philips ve arkadaşlarının (1992) “İntihar ve Medya” adlı çalışmasında; intihar vakalarına medyada ne kadar çok yer verilirse intihar oranı üzerindeki etkisinin de o kadar artacağı ifade edilmektedir. Ünlülerin intiharlarına ilişkin haberler ise daha güçlü etki yaratmakta, bu etkinin en güçlü olduğu kesimde ise gençler yer almaktadır. Bir intihar vakasının sunumuna;“onu izleyen vakalara model oluşturması, davranış taklidi olması ve örnek teşkil etmesi” açısından hassasiyetle yaklaşılmalıdır. Her zaman için intiharla ilgili haberlerin intiharın “normal” bir olay olarak algılanmasına yol açma ihtimali vardır. Tekrarlanan ve süre giden intihar haberleri ergenleri ve gençleri olumsuz etkilenmektedir.

Türkiye Psikiyatri Derneği Merkez Yönetim Kurulu’nca yapılan 10 Eylül Dünya İntiharı Önleme Günü açıklamasına göre: “İntihar haberlerinin medyada ayrıntılı olarak yer alması, dramatize edilmesi, renkli görsel öğelerle sunulması, intiharın nedeni olarak herhangi bir sebep sunularak haberleştirilmesi, intihar riski olan bireyleri olumsuz etkilemektedir. Bu nedenle, medyada intihar haberleri mümkün oldukça yer almamalı; haber yapılacaksa Basın Kanunu’nun 20. Maddesine uygun olarak özendirme etkisi yaratmayacak, mümkün olan en yalın şekilde haber yapılmalı; intihar düşünceleri olan kişilerin uygun sağlık hizmetine yönlendirilmesi hedeflenmelidir. İntihar, önlenebilecek bir davranıştır. Tüm toplumda insanların intihara eğilimini artıran etkenlerin belirlenerek ortadan kaldırılması, ”birincil düzey önleme” hedefi olarak belirlenir. Tıbbın her alanında olduğu gibi, birincil önleme toplum düzeyinde uygulanır ve bir hastalık ya da belirtinin ortaya çıkmasının engellenmesi en verimli yaklaşımdır. İntiharın birincil düzeyde önlemesinde temel odak, toplum içerisindeki intihar eğilimlerini azaltmaktır. Birincil önleme, çevresel risk etkenlerinin azaltılması ve kişisel kaynakların artırılması ile mümkündür.”

Tüm bu bilgiler ışığında; 05-06 Eylül 2018 tarihlerinde yerel medyada yayınlanan İl Sağlık Müdürü Dr. Ali Taşçı’nın İlimizde meydana gelen intihar girişimleri hakkındaki açıklaması, gazete haberinde yer aldığı şekilde olmayıp, tamamlanmış intiharların ve intihar girişimlerinin, bu eğilimde olan kimselere örnek teşkil etmemesi için medyada intihar haberlerinin mümkün olduğunca yer almaması gerektiğini ve bu haberlerin öğretici, özendirici ve taklit davranışını provoke edilebileceği belirtilmiştir. Müdürlüğümüzce intihar eğilimindeki kişilerin yardım almalarını kolaylaştırmak ve toplumun bu konudaki duyarlılığının arttırılması konusunda çalışmalara devam edilmektedir.”