Tüketiciyi Koruyan Yeni Dönem: Fiyat Etiketi Yönetmeliği'nde Kapsamlı Revizyon
Ticaret Bakanlığı tarafından yapılan ve piyasada "tüketici devrimi" olarak adlandırılan Fiyat Etiketi Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, özellikle hizmet ve perakende sektörüne şeffaflık ve adalet getiriyor. Yönetmeliğin temel odak noktaları, lokanta, kafe ve pastane gibi yeme-içme mekanları ile açık halde ürün satan marketlerdeki fiyatlandırma uygulamaları oldu.
Lokanta ve Kafelerde Gizli Ücrete Son!
Yeme-içme sektörü, yeni düzenlemenin en çarpıcı değişimlerine sahne oluyor. Tüketicinin fahiş ve sürpriz fiyatlarla karşılaşmasını engellemeyi amaçlayan kararlar şunlardır:
Zorunlu Fiyat Listesi Konumlandırması: Lokanta, restoran, kafe ve pastaneler, fiyat listelerini işyerinin girişinde, her kapıda ve masalarda bulundurmak zorunda. Bu zorunluluk, tüketicinin mekâna girmeden ve sipariş vermeden önce fiyatları net bir şekilde görebilmesini sağlıyor.
Dijital ve Basılı Şeffaflık: İşletmeler, fiyat listelerini karekod (QR kod) uygulamasıyla dijital olarak sunmak zorunda olacak. Ancak, tüketicinin talep etmesi durumunda basılı fiyat listesi verme zorunluluğu devam ediyor. Bu çift kanallı yaklaşım, her tüketici profiline erişimi garantiliyor.
Tüm Ürünlerin Listelenmesi: Sunulan tüm ürünlerin ve hizmetlerin fiyat listesinde eksiksiz bir şekilde bulunması şartı getirildi. Bu sayede, menü dışı veya özel ürünlerdeki yüksek fiyat uygulamalarının önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Marketlerde Dara ve Net Miktar Zorunluluğu
Açıkta satılan, tartılarak paketlenen ürünlerdeki haksız uygulamaları bitirmeyi hedefleyen Dara (Ambalaj Ağırlığı) Düzenlemesi yürürlüğe girdi.
Dara Nedir?: Açık halde satılan ürünlerin paketlenmesinde kullanılan kabın (poşet, kap vb.) ağırlığıdır. Yeni düzenlemeyle, tüketicinin ödediği ücret hesaplanırken dara düşülmesi zorunlu hale getirildi. Böylece vatandaşlar, aldıkları ürün yerine ambalajın parasını ödemek zorunda kalmayacak.
Ayrıca, indirim uygulamalarında sıklıkla karşılaşılan sahte indirim oyunları engellenerek, fiyat şeffaflığı ve dürüst ticaret ilkesi güçlendiriliyor.
Enerji Piyasasında Fiyatlandırma Standardı
Resmî Gazete'nin bir diğer önemli adımı, akaryakıt ve LPG sektörlerini ilgilendiriyor. Petrol Piyasası Fiyatlandırma Sistemi Yönetmeliği ve Sıvılaştırılmış Petrol Gazları (LPG) Piyasası Fiyatlandırma Sistemi Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikler, özellikle istasyonlardaki fiyat panolarına standart getirmeyi amaçlıyor.
Akaryakıt Fiyat Panolarında Tek Tip Görünüm: Yeni düzenlemeyle akaryakıt istasyonlarında yer alan tüm fiyat panolarında aynı yazı tipi, punto ve görsellerin kullanılması zorunlu hale getirildi.
Farklı Fiyat Gösterimine Yasak: İlan panosu haricinde herhangi bir farklı fiyat gösterimi kesinlikle yasaklandı. Tüketicinin fiyatları net ve tek bir yerden görmesi sağlanarak karmaşa ortadan kaldırılıyor.
İndirimlerin Şeffaflığı: İlan panosunun en alt kısmında indirimli fiyata yer verilebilmesi için, indirim şartının açıkça yazılması ve panoyla aynı görsel özelliklere sahip olması şart koşuldu. Bu, "küçük puntolu şartlar" gibi yanıltıcı uygulamaları engellemeyi hedefliyor.
İşletmelerin bu yeni standartlara uyum sağlaması için 31 Aralık 2025 tarihine kadar bir geçiş süresi tanındı.
Dış Ticaret ve Rekabette Kritik Hamle
Resmî Gazete'de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ (No: 2025/33), ulusal sanayiyi koruma adına atılan önemli bir adım olarak öne çıkıyor. Bu tebliğ ile, yerli üreticilerin başvurusu üzerine **Çin Halk Cumhuriyeti menşeli "dişçilikte kullanılan diş freze/kazıyıcı makineleri"**ne yönelik bir damping soruşturması açılması kararı alındı. Bu soruşturma, belirli gümrük tarife pozisyonları altındaki ürünlerin haksız rekabet koşullarıyla ülkeye girişini inceleyecek.
Rekabet Kurumu'ndan Büyük Ceza
Yayımlanan kararlar arasında, Rekabet Kurumu tarafından uluslararası spor giyim devi Adidas'a İdari Para Cezası verildiği bilgisi de yer alıyor. Bu cezanın detayları, Türkiye'deki rekabet hukukunun ihlaline yönelik denetimlerin kararlılıkla sürdüğünü gösteriyor.
Türk Soylu Yabancılara İlişkin Yönetmelik Değişikliği
Ayrıca, Türk Soylu Yabancıların Türkiye'de Meslek ve Sanatlarını Serbestçe Yapabilmelerine, Kamu veya Özel Kurum, Kuruluş veya İşyerlerinde Çalıştırılabilmelerine Dair Kanunun Uygulanması Hakkındaki Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına İlişkin Yönetmelik (Karar Sayısı: 10476) de yürürlüğe girdi. Bu değişiklik, Türk soylu yabancıların Türkiye'deki iş ve meslek hayatına katılım koşullarını güncelleyerek, süreçleri kolaylaştırmayı amaçlıyor.
Özet ve Etki Analizi
11 Ekim 2025 tarihli Resmî Gazete, fiyat şeffaflığı, tüketici koruması ve yerel üreticinin desteklenmesi ekseninde çok boyutlu kararları içeriyor.
11 Ekim 2025 Resmî Gazete Kararlarının Kapsamlı Özeti
11 Ekim 2025 tarihli Resmî Gazete, dört ana alanda yürürlüğe giren yönetmelik ve tebliğlerle piyasa şeffaflığını ve tüketici haklarını güçlendirmeye odaklanmıştır. Bu düzenlemeler, perakendeden enerjiye, dış ticaretten istihdama kadar geniş bir yelpazeyi kapsamaktadır.
1. Perakende ve Yeme-İçme Sektöründe Tüketici Devrimi
Fiyat Etiketi Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikler, özellikle perakende ve yeme-içme (lokanta, kafe) sektörlerini doğrudan etkilemiştir. Yönetmeliğin nihai amacı, tüketiciyi korumak ve gizli ücretleri engellemektir. Bu amaca ulaşmak için atılan ana adımlar şunlardır:
Lokanta ve kafelerde zorunlu masa/giriş fiyat listesi bulundurma şartı getirilmiştir.
Fiyatlandırmada dijital şeffaflığı sağlayan Karekod (QR kod) kullanımı yaygınlaştırılmıştır.
Açık ürün satışlarında, tüketicinin sadece ürünün ağırlığını ödemesi için dara (ambalaj ağırlığı) düşme zorunluluğu getirilmiştir.
İndirim uygulamalarında ise şeffaflık artırılmış, tüketicinin doğru ve eksiksiz bilgilendirilmesi hedeflenmiştir.
2. Akaryakıt Piyasasında Görsel Standart Zorunluluğu
Enerji piyasasına yönelik düzenlenen Petrol/LPG Piyasası Yönetmeliği Değişiklikleri, akaryakıt ve LPG istasyonlarını hedef almıştır. Bu düzenlemenin temel amacı, fiyat karmaşasını önlemek ve sektörel şeffaflığı sağlamaktır. Getirilen en önemli değişiklikler ise şunlardır:
İstasyonlardaki fiyat panolarında tek tip görsel standart uygulaması zorunlu kılınmıştır.
Tüketiciyi yanıltabilecek farklı fiyat gösterimlerinin önüne geçmek için farklı fiyat gösterimi yasağı getirilmiştir.
3. Dış Ticaret ve Yerli Sanayiyi Destekleme Hamlesi
Ticaret Bakanlığı tarafından yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ, özellikle tıbbi cihaz üretimi ve ithalatı alanında önemli bir adım atmıştır. Tebliğin nihai amacı, yerli üretimi desteklemek ve haksız rekabeti önlemektir. Bu kapsamda, Çin menşeli dişçilik makinelerine yönelik bir damping soruşturması açılması kararlaştırılmıştır.
4. İstihdamda Türk Soylu Yabancılara İlişkin Kolaylık
Son olarak, Türk Soylu Yabancılar Yönetmeliği'nde yapılan değişiklikler, istihdam ve nitelikli işgücü alanını ilgilendirmektedir. Bu düzenleme, Türk soylu yabancıların Türkiye'de meslek ve sanat yapma şartlarında değişiklikler yaparak, onların istihdama katılımını kolaylaştırmayı amaçlamaktadır.
Bu dört ana başlık altında yayımlanan kararlar, 11 Ekim 2025 tarihli Resmî Gazete'yi hem tüketici hem de ticari hayat açısından kritik öneme sahip bir sayı haline getirmiştir.
Bu düzenlemeler, hem işletmelerin operasyonel süreçlerini yeniden yapılandırmasını gerektirecek hem de vatandaşların daha bilinçli ve güvenceli alışveriş yapmasını sağlayacak temel adımlar olarak görülüyor. Dijitalleşen fiyatlandırma ve artırılan denetimler, Türkiye ekonomisinde tüketici odaklı yeni bir dönemin habercisi niteliğinde.
Bu önemli kararların uygulayıcıları olan işletmelerin ve tüm tüketicilerin, yayımlanan yönetmeliklerin detaylarını dikkatle incelemesi gerekmektedir.
Yorumlar
Kalan Karakter: