Açlığın Arkasındaki Duygusal İhtiyaçlar

Duygular, davranışlarımızın ve düşüncelerimizin üstünde önemli bir etkisi vardır. Aynı şekilde duygularımız yemek yeme tutumumuzu da etkiler. Etrafımızdan “Yemek yemek hayattan zevk almanın en iyi yolu”, “Canım sıkıldığı için yemek yiyorum”, “Sınavım kötü geçti gidip pasta yiyelim” , “Şuan bir çikolata yesem mutlu olurum” gibi birçok cümleler duymuşuzdur. Yemek bazı insanlar için sığınma limanı gibidir, zor yaşam olaylarında yanında olan kurtarıcısıdır. Duygusal yeme olarak adlandırılan bu durumu kişinin olumlu-olumsuz duygularını düzenlemek ya da duygularla baş etmek amacıyla aç olmadığı halde bireyin besin tüketmek istemesi olarak tanımlayabiliriz. Kişi üzüntü, kaygı, stres, öfke, yalnızlık vb. olumsuz duygular hissettiğinde bu duygularını bastırabilmek için yemeğe yönelmesidir. Duygusal yeme davranışının verdiği geçici gevşeme ve rahatlama hissi, kişiyi o anlık olumsuz duygulardan uzaklaştırır. Yemeğin bir kaçış olarak görülmesi kısa bir süreliğine tatmin sağlasa da sonrasında pişmanlık ve suçluluk duyguları yaşanır. Fiziksel ihtiyaçtan daha çok yemek yenmesiyle alınan kilolar kişinin özgüvenini düşürmeye başlar. Kilolu insanlar yürürken, ayakkabı bağlarken, kıyafet seçerken ve birçok konuda zorluk yaşar. Çağın güzellik algısı sebebiyle sosyal ortamlardan uzaklaşmasına, arkadaşlık kurma da zorluk yaşamasına ve kendisini sevecek birini bulmasında zorluk yaşayabilir. Dolayısıyla bu durum kişiyi yalnızlığa iter ve kişi de yalnızlığını bastırmak için daha fazla yemek yemeğe yönelir. Böylelikle yemeği duygularla baş etmek için bir araç gibi kullanır ve bu döngünün içinden çıkamaz hale gelir.
Olumsuz etkileyen yaşam olaylardan kaçmak aksine yaşanan sorunların daha da büyümesine yol açar. Dolayısıyla kişiyi yeme davranışını iten durumların ve duyguların tespit edilip, yaşanan sorunlar için çözüm yollarının oluşturulması duygusal yemenin önüne geçmek için daha etkili olacaktır.
Klinik Psikolog Duygu Engin
www.psikologduyguengin.com