Bir olayın iş kazası sayılabilmesi için, kazayı geçiren kişinin sigortalı olması, sigortalının işyerinde veya işyerinden sayılan yerlerde bulunması, olayın işveren tarafından yürütülmekte olan iş nedeniyle meydana gelmesi, kaza ile sonuç arasında uygun bir illiyet bağının bulunması, kaza sonucu bedenen ya da ruhen özre uğraması gerekmektedir.
İşyeri, işyerinde üretilen mal veya verilen hizmet ile nitelik yönünden bağlılığı bulunan ve aynı yönetim altında örgütlenen işyerine bağlı yerler, dinlenme, çocuk emzirme, yemek, uyku, yıkanma, muayene ve bakım, beden veya meslek eğitimi yerleri, avlu ve büro gibi diğer eklentiler ile araçlar da işyerinden sayılmıştır. Sigortalının işyerinde bulunduğu sırada meydana gelen kazanın yapılan işle ilgili olup olmadığına bakılmaksızın iş kazası sayılması gerekmektedir.
İş kazası olayının, yürütülmekte olan iş nedeniyle meydana gelmesi; veyahut bir işverene bağlı olarak çalışan sigortalının, görevli olarak işyeri dışında başka bir yere gönderilmesi nedeniyle asıl işini yapmaksızın geçen zamanlarda meydana gelmesi hali de iş kazası sayılmaktadır.
Örneğin, işin niteliği gereği işverenin işçisini işyeri dışında görevlendirmesi halinde de Kanun, sigortalıyı karşılaşabileceği kaza risklerine karşı teminat altına almaktadır. Tarlada çalışan sigortalının traktörü devirerek yaralanması ya da işverene ait traktör ile tarlaya giderken yolda traktör ile kaza geçirmesi, beyaz eşya tamir bakım servis işyerinde çalışan sigortalının buzdolabı tamiri için gittiği binada dengesini kaybederek düşmesi sonucunda yaralanması gibi olaylar, işlerin yürütümü sırasında meydana geldiğinden iş kazası sayılması gerekmektedir.
Öte yandan bir olayın sosyal güvenlik hukuku açısından iş kazası sayılması ancak kazaya uğrayanın sigortalılık niteliği taşımasıyla mümkün olabilir. Söz gelimi gerçek kişi işveren yanında ücret almaksızın çalışmakta olan eşinin iş yerinde kazaya uğraması SGK açısından iş kazası olarak değerlendirilmeyecektir. Aynı şekilde tarım işlerinde hizmet akdine tabi olarak süreksiz şekilde çalışan kişi yukarıdaki örnekte olduğu gibi tarlada çalışırken traktörün devrilmesi sonucu kazaya uğrarsa eğer Ek 5 tarım sigortalısı olarak kaza öncesinde tescilini yaptırdıysa iş kazası yardımlarından yararlanacak ve fakat sigortasını yaptırmadıysa iş kazası sigorta kolundan sağlanan yardımlardan muaf kalacaktır.
Örneklerden ve açıklamalardan da anlaşılacağı üzere bir olayın sosyal güvenlik hukuku bakımından iş kazası sayılmasında temel nokta sigortalılıktır. İş kazasının nerede yahut nasıl olduğundan çok kazazedenin sigortalılık niteliğinin bulunup bulunmadığı ön planda değerlendirilir. İş kazası ile ilgili yükümlülüklerin yerine getirilmesi ve haklardan yararlanılması hususlarında yukarıda anılanların nazar-ı dikkate alınması yerinde olacaktır.
YAZARLAR
05 Şubat 2020 - 10:25
İş kazası sigortalılık ilişkisi
Bir olayın iş kazası sayılabilmesi için, kazayı geçiren kişinin sigortalı olması, sigortalının işyerinde veya işyerinden sayılan yerlerde bulunması, olayın işveren tarafından yürütülmekte olan iş nede
YAZARLAR
05 Şubat 2020 - 10:25