Taekwondoda Sıçrayarak tekmeler atma hakkında birkaç söz

“Tae” kelimesi atlamak sıçramak ve ayak ile darbe vurmak anlamlarına gelir.” Kwon” kelimesi de yumruğu belirtir. Tabi ki yumruk atmak yumrukla darbe vurmak manasınadır. “Do” ise sanat veya yol anlamlarına gelen değişik şekillerde yorumlanan bir kavramdır. Bu makale taekwondonun “tae” denilen sıçrama ve uçma teknikleri üzerinde yoğunlaşacaktır.
Atlayış teknikleri 2 ana temel gerektirir.
İki ayağın yerden kesilmesi yani sıçraması ve bu esnada da denge bozulmadan tekme vurulabilmesidir.
Sıçrayarak yapılan tekmelerin avantajları ve dezavantajları hemen hemen dövüş sporları yapan herkes tarafından çok iyi bilinir.
Avantajlardan en önemlisi hedefe yüksek noktadan yere paralel vurulmasını sağlar. Hedefin denge merkezinin üst noktalarına sert vuruş yapılarak hedef yıkılır. Savunma açısından hedefe aradaki belli objeleri aşarak vurulması sağlanır.
En önemli dezavantajı ise maalesef hareketin kendini belli etmesinden ve mesafenin uzunluğundan dolayı rakibin sağa sola kaçarak darbeden kurtulması mümkündür. Yakın mesafeden sıçrayarak vurulmaz , vuruş için gerekli hız mesafesi vardır. Yükseğe tekme atmak için kolların sarkıtılarak dizlerin kırılarak sıçraması lazımdır ki bu karşıdaki kişinin tetikte olmasını sağlar ve ona bir avantaj kazandırabilir. Bu nedenle bu sıçrayarak tekmeler çok verimsiz ve yavaş hale gelebilirler.
Ayrıca dengenizi sağlayamaz ve yere olumsuz pozisyonda inerseniz rakibe çok mükemmel kontra atak imkanı tanımış olursunuz.
Sıçrayarak tekmelerin çok pratiği yapılmalıdır. Ancak bu tür tekmeler çok yorucu olduğundan birkaç kez dışında antrenmanı olmaz. Yani normal tekmelerden günde yüzlerce kez atabilirken sıçrayarak tekme çalışmanız günde 10-15 i bulamaz.
yorucu olması ve risklerinin fazla olmasından dolayı da sıçrayarak tekmeler taekwondoda birkaçının dışında pek rağbet bulmaz ve antrenmanı pek yapılmaz. Bu nedenle bu tür tekmeleri atan sporcu sayısı hem az ve hem de yaşça ileridir. Çünkü öğrenilmeleri çok uzun zaman alır.

Atlayarak tekmelerin pratik çalışması iki ana bölüm altında özetlenebilir. Ruhsal ve Fiziksel pratik.. Bu ikisi de aynı özeme haiz kavramlardır. Biri diğerinden daha önemlidir diyemezsiniz.
Ruhsal ve fiziksel eksersiz eş zamanlı ve birbirini tamamlayıcıdır. Bu ikisini eş zamanlı yapabilirseniz teknik gelişimimiz de mükemmel olur.
Önce fiziksel çalışmadan bahsedelim. Sıçrayarak yapılan teknikleri yapabilmeniz için önce o tekniği muhakkak surette yerde yapmanız lazımdır. Taekwondoda her teknik sıçrayarak yapılabilir. Ancak o tekniğin düz ve yalın şeklini yerde yapamıyorsanız yani mükemmel değilse asla sıçrayarak olanını yapamazsınız. Diyelim ki düz tekme( palding diye tabir edilen yi tam tekniğine uygun atmayı beceremezseniz asla havada çift palding vuramazsınız. Duwit- chagi denen geri tekmeyi yerde tekniğine uygun atamıyorsanız asla sıçrayarak geri tekmeyi beceremezsiniz. Bu nedenle sıçrayarak teknik çalışmasının ilk aşaması öncelikle her tekniği mükemmel olarak yerde yapabilmektir.
çoğu sıçrama eksersizleri son derece sadedir. Yüksek atlamacıların kullandığı en büyük eksersiz sürekli olduğu yerde sıçramaktan ibarettir. Özelikle ayaklarını kullanarak havalanmaya çalışırlar. Burada ayak bilek eklemini ve parmak uçlarını sıçrama yayı yerine koyarlar. Bu bölgeleri çok kuvvetlendirirler. Vücut yere alçaltılır ve sonra sıçratır .Tıpkı bir yayın gerilip fırlatılmasına benzer. Yükseğe sıçramasının şart budur. Olduğu yerde sıçratarak, diz çekip taekwondodaki normal yer tekniklerini havada yapmak ve bunu biraz abartmak esastır.
Diğer sıçrama eksersizi ise koşarak bant üzerimden atlayarak yapılır. Burada önemli olan sıçramak ve dengeli yere düşmektir.. Bandın yüksekliği alışıldıkça artırılarak devam edilir. Sıçrarken sıçrama yüksekliği kadar sıçrama uzunluğu da önemlidir. Çünkü uzun sıçradıkça denge bozulur önemli olan dengenin korunmasıdır.
Taekwondoda sıçramalar atletizmdeki gibi basit değildir. Taekwondoda önemli olan sıçramak değil sıçrayınca tekme vurmaktır. Yani burada kombine bir hareket söz konusudur. Üstelik bu harekette rakibin kontrası gibi tekniği bozacak bir olumsuzlukta vardır.
taekwondoda sıçrama eksersizlerine ısınma hareketleri esnasında bile başlanabilir. Direk olarak sıçrayarak tekme eksersizleri zordur ve kısa sürede sporcuyu yorduğundan uzun süre yapılamaz. Bu nedenle başlarda yorucu olmayan ancak sıçrayarak tekmelerde gerekli olan denge ve eksersiz sağlayıcı farklı eksersiz biçimleri tercih edilmelidir. Salonda basit ısınma koşularında yukarı hafif sıçrayarak koşmalar bu manada eksersizlerin temel noktasıdır. Her iki ayak yan yana getirerek yapılan zıplayarak koşmalar , her üç adımda yapılan sıçramalar önem taşır. bir metrede belli bir engelin üzerinde mümkün olduğunca uzak sıçrayarak yapılan salon koşuları veya birdir bir diye tabir edilen çalışmalar çok iyi bir temel oluştururlar.
Başlangıç için 0,5 metre yüksekliğinde engel aşma çalışması sıçrayarak tekmeler için en önemli çalışma biçimidir. Sporcular bu yüksekliği atladığında dengesini ve ritmini kaybetmeden koşuna devam edebilmelidir. Sporcular bu sıçramalarda havada asılı kalmayı öğrenebilmelidirler. Buna basketbolda “hangi time” denir. Havada kalma süresidir. Aynı sürede ve aynı hızda yukarı sıçrayan iki basketçiden biri daha erken yere düşmeye başlayarak avantajı kaybeder. Taekwondoda durum daha farklıdır en yüksek noktaya ulaştığınızda tekmenizi de atmış olmalısınız. Bu daha zordur çünkü dengesiz bir düşüş sizi beklemektedir. Bu nedenle sıçrayarak tekme atma çalışmalarına yavaş başlamalı dengenizi muhafaza ede ede hızlandırmalısınız
Yine mental çalışma, Yapacağınız tekniğin kafanızda canlanması ve hayalinizin tekniğe yansıtılmasıdır. Aklınız yatmıyor ve yapamam diyorsa asla bir tekniği yapamazsınız. Sanki yapmış olduğunuz tekniği videoya kaydetmiş seyrediyormuş gibi aklınızda canlandırabilmelisiniz. Ayaklarınızla sıçramanızı, yükselmenizi ve bu anda atacağınız tekniğin resmini aklınızda canlandırmalısınız. Bu çalışmayı basite almayınız. Bu çalışma sizin tekniklerinize konsantrasyon ve disiplin kazandırır.
yaptığınız her tekniği aklınızdan geçen ile karşılaştırın ve nerede hata yaptığınızı düşünün. Tekniği aklınızda canlandırdığınız mükemmeline ulaştırmaya çalışın.