Balıkesir’in Bigadiç ilçesinde tarihi mirasa yönelik önemli bir gelişme yaşandı. Değirmenli Mahallesi sınırları içinde bulunan, mülkiyeti Maliye Hazinesi’ne ait 262 ada 1 parseldeki mezar ve kaya sunağı, yapılan incelemeler sonucunda I. Derece Arkeolojik Sit Alanı olarak tescil edildi. Balıkesir Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu’nun 22 Ekim 2025 tarihli kararıyla alınan bu tescil, bölgenin arkeolojik açıdan taşıdığı yüksek önemi gözler önüne serdi.
Kurumlardan Gelen Görüşler Tescili Destekledi
Tescil sürecinde çok sayıda kurumun görüşü alındı.
Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nün 11 Temmuz 2025 tarihli yerinde tespitinin ardından 13 Ağustos 2025 tarihli yazıyla ilgili kurumlardan görüşler talep edildi.
Sürece katkı sağlayan kurum görüşlerinden bazıları şöyle:
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü
İller Bankası Mekansal Planlama Daire Başkanlığı
DSİ Genel Müdürlüğü
Balıkesir Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü
Maden ve Petrol İşleri Genel Müdürlüğü
Balıkesir Büyükşehir Belediyesi Kent Tarihi ve Tanıtımı Dairesi
Orman Genel Müdürlüğü Balıkesir Orman Bölge Müdürlüğü
Kültür ve Turizm Bakanlığı Yatırım ve İşletmeler Genel Müdürlüğü
Bu kurumların sunduğu bilgiler, mezar ve kaya sunağının arkeolojik, kültürel ve doğal değerlerinin korunması gerektiğini ortaya koydu.
Mezar ve Kaya Sunağı, I. Derece Sit Statüsüne Alındı
Kurul tarafından yapılan değerlendirmede, mezar ve kaya sunağının 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’nun 6. maddesi kapsamında olduğu tespit edildi.
Bu doğrultuda:
Yapıların “I. Derece Arkeolojik Sit Alanı” olarak tescil edilmesine,
Hazırlanan tescil fişinin onaylanmasına,
Sit alanı sınırlarının karar ekindeki paftada yer alan koordinatlar üzerinden belirlenmesine karar verildi.
Bu karar, alanın kesin korunması gereken bölgeler arasında yer aldığını ve herhangi bir yapılaşmaya ya da tahribata izin verilmeyeceğini resmileştirdi.
Geçiş Dönemi Koruma Esasları Belirlendi
Kurul, tescile paralel olarak Geçiş Dönemi Koruma Esasları ve Kullanma Şartlarını da uygulanabilir hale getirdi.
Bu esaslar, 05.11.1999 tarihli ve 658 sayılı Yüksek Kurul İlke Kararı doğrultusunda düzenlendi.
I. Derece Arkeolojik Sit Alanlarında olduğu gibi:
Her türlü yapılaşma yasaklandı.
Bilimsel kazılar dışında kazı yapılamayacağı belirtildi.
Alanın korunması için yapılacak her türlü işlem ve müdahale Koruma Kurulu onayına bağlandı.
Bu kararla birlikte bölgedeki kültürel mirasın gelecek nesillere zarar görmeden aktarılması amaçlanıyor.
Tapu Kaydına Sit Şerhi Düşülecek
Kurulun önemli kararlarından biri de tapu işlemlerine yönelik oldu.
Tapu Müdürlüğü’ne, 262 ada 1 parsel için resmi kayıt üzerine şu şerhin işlenmesi talimatı verildi:
“Bir kısmı I. Derece Arkeolojik Sit Alanıdır.”
Bu şerh, taşınmaz üzerinde yapılacak her türlü planlama ve işlemde sit alanı statüsünün dikkate alınmasını zorunlu kılıyor.
Bölge İçin Ne Anlama Geliyor?
Bu tescil kararı, Bigadiç’in arkeolojik potansiyelinin koruma altına alınması bakımından büyük önem taşıyor.
Mezar ve kaya sunağı gibi yapılar, bölgenin geçmiş medeniyetlerine dair önemli ipuçları barındırıyor. Sit ilanı sayesinde:
Arkeolojik yapıların bilimsel yöntemlerle incelenmesinin önü açılacak,
Alanın doğal yapısı korunacak,
Bilinçsiz müdahaleler ve izinsiz faaliyetlerin önüne geçilecek.
Yorumlar
Kalan Karakter: