İş yerinden kendi isteğiyle ayrılan işçi kural olarak kıdem tazminatı hak etmez.Ancak bu kuralın istisnaları mevcuttur. İşçi tarafından iş akdinin haklı sebebe dayanarak feshi halindeişveren kıdem tazminatı ödemek durumundadır. Ayrıca; işçinin iş sözleşmesini muvazzaf askerlik hizmeti dolayısıyla feshetmesi, kadın işçinin -1 yıldan fazla kıdeme sahip olması koşuluyla- evlilik sebebiyle istifa etmesi ve iş sözleşmesinin işçi tarafından yaşlılık, emeklilik veya malullük aylığı yahut toptan ödeme almak amacıyla feshedilmesi genel kurala istisna olarak örnek gösterilebilir. Öte yandan bazen işverenlerin istifa eden işçilerine geçmiş çalışmalarından duydukları memnuniyetin göstergesi olarak kıdem tazminatı ödediklerine de zaman zaman rastlanılmaktadır.
Gelir Vergisi Kanunu’nun 61. maddesi ile ücretin tanımını “Ücret, işverene tabi ve belirli bir iş yerine bağlı olarak çalışanlara hizmet karşılığı verilen para ve ayınlar ile sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaatler olarak yapmıştır. Ücretinprim, ikramiye, gider karşılığı veya başka adlar altında ödenmiş olmasıkanun önünde onun mahiyetini değiştirmez. Ayrıca 5510 sayılı Kanun 80. madde ışığında istifa eden işçiye yapılacak ödemenin SGK primine de tabi olduğu net olarak görülmektedir. Mevzuatımız istifa eden işçiye işveren tarafından atıfet kabilinden verilmek istenen ödemeyi ücret olarak değerlendirmektedir. Buna görememnuniyetin göstergesi olarak ödenen kıdem tazminatından hem gelir vergisi, hem damga vergisi hem SGK primlerinin kesilmesi gerekecektir. Dolayısı ise sadece damga vergisi içeren kıdem tazminatı şeklinde ödeme yapmak yerine gelir vergisini de içeren ücret şeklinde ödeneğin hesaplanması gerekir.
Konuya ilişkin Mükellef Hizmetleri Gelir Vergileri Grup Müdürlüğü tarafından düzenlenen bir özelgede de benzer şekilde görüş belirtilmiştir. B.07.1.GİB.4.34.16.01/GVK-25/7- Sayılı özelge içeriğinde: “1475 sayılı İş kanunu’nun 24. maddesinde işçinin hangi hallerde iş sözleşmesini feshedebileceği ile ilgili hükümler, aynı Kanunun 25. maddesinde ise işverenin iş sözleşmesini hangi hallerde feshedebileceği ile ilgili hükümler, 32. maddede de iş sözleşmelerinin sona ermesinde işçinin ücreti ile sözleşme ve kanunda doğan para ile ölçülmesi mümkün menfaatlerinin ödenmesi ile ilgili hükümler yer almıştır.Bu hükümlere göre işyerinden kendi isteğiyle ayrılan (istifa eden) bir çalışana işverence tazminat ödemesi yapılması İş Kanunu’nun 14.maddesinde tanımı yapılan kıdem tazminatı kapsamına girmediğinden Gelir Vergisi Kanunu’nun 25/7.maddesine göre vergiden istisna edilmesi mümkün değildir. Bu nedenle, işverence kendi isteğiyle işten ayrılanlara yapılacak tazminat ödemelerinin ücret olarak değerlendirilmesi ve Gelir Vergisi Kanunu’nun 61, 94, 103 ve 104.maddeleri gereğince tevkif suretiyle vergilendirilmesi gerekmektedir” denilmektedir.
Gerek mevzuattan ve gerekse incelenen özelgedenanlaşılacağı üzere istifa eden işçiye yapılacak ödemenin, kıdem tazminatı olarak sadece damga vergisi kesilmesi suretiyle yapılması mümkün değildir. Ödeme ücret olarak değerlendirilmeli;gelir vergisi, damga vergisi ve SGK primleride kesilerek hesaplanmalıdır.
YAZARLAR
03 Kasım 2021 - 09:00
İstifa eden işçiye ödenen kıdem tazminatından vergi alınır mı?
İş yerinden kendi isteğiyle ayrılan işçi kural olarak kıdem tazminatı hak etmez
YAZARLAR
03 Kasım 2021 - 09:00
İlginizi Çekebilir