Kelime Müzesi

Merhaba Sevgili Okur,
Okullar açıldı, farklı bir düzene girildi. Evde düzen, işyerinde düzen, beslenmede düzen, uyku saatinde düzen, ödevlerde düzen, ev işlerinde düzen derken maaile düzene girdik herhalde hepimiz.
Bir düzen tutturmuş olmanın da verdiği huzur ile kendimizi geliştirme, yeni şeyler öğrenme, farkındalıklarımızı arttırmak anlamında bende sizlere bu hafta Türk Dil Bayramımızdan bahsetmek istedim.
Her yıl 26. Eylül tarihinde kutlanan Türk Dil Bayramımızdan belki bazılarımız haberdar belki de değil. Bundan tam 90 yıl önce, 26 Eylül 1932 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk vesilesi ile düzenlenmiş ilk Türk Dil Bayramı. Amacı Türkçeyi geliştirmektir. Resmi bir bayram değildir fakat okullarda yapılan etkinliklerle dilimizin anlam ve önemine dikkat çekici etkinlikler yapılır.
Bu etkinliklerin yanına artık bir yenisi daha eklenecek. Açılması planlanan Kelime Müzesi. Sevgili Yazar Şermin Yaşar’ın çalışmaları ve takibi ile hazırlıkları yapılan Kelime Müzesi Ankara’da 26 Eylül de açılacak. Çocuklarımızla ya da bireysel olarak dilimizin zenginliklerini yaşayabileceğimiz böyle bir müzenin olması, çocuklarımızın gelecek toplumlara dilimizi aktarırken sahip olacakları farkındalık açısından çok değerli.
Yaşayan, içine girdiğinizde o dönemi ya da yansıtılmak istenen ruhu hissettiğiniz ortamlar, alanlar bir müzede olabilir mi? Örnekleri bir hayli fazlaca. Yıllar önce Beypazarı Yaşayan Köy Müzesine yaptığımız gezide de bunu birebir yaşamıştık. İçine girdiğinizde uzaktan sadece izlenen, soğuk yerler değil, sizi içine alan o dönemi yansıtan, oluşturulmak istenen ortamı size fazlasıyla hissettiren canlı alanlar.
Paylaşımlardan okuduğumuz kadarı ile Kelime Müzesi de bizlere böyle bir heyecanı yaşatacak bir yer olarak tasarlanıyor. “Bir kelimenin ardında ne var?” merak ettiğim bir konudur hep. Bir “kalem” e neden “kalem” denmiştir? Ya da bir “keman” , bir “kaşık” neden o kelimelerle nitelendirilmiştir? İşte kelimelerin kökenlerini inceleyen bilim dalı etimoloji bizi bu anlamda aydınlatsa da bunu çocuklarımızla daha küçük yaşlarda bir müze ortamında yaşamak eminim çok farklı olacaktır.
Kelimeler dilimizi oluşturan yapıtaşlarıdır ve doğru kullanımları, söylemleri, anlamları bilinmesi gerekir. Bunun için çok küçük yaşlardan itibaren çocuklarımızın dil gelişimine de katkı sağlamak amacıyla kelime oyunları oynayabilirsiniz. Kelime kavanozu yapabilir içinde istediğiniz farklı kelimeleri biriktirebilir, sonra onlardan hikâyeler yazıp, farklı farklı şekillerde ve yerlerde kullanmaya çalışabilirsiniz.
Türk dilimiz, kelime haznesi ve anlamı bakımından oldukça zengin ve detaylı incelenmesi gereken bir dil olup çocuklarımıza doğru şekilde öğretilmesi de bizlere düşen görev ve sorumluluklardandır. Bu anlamda kelimelere dikkat çekmek, kelime sevgisi kazandırmak için yine bazı çocuk kitaplarını kendimize rehber edinebiliriz. Donna Guthrie tarafından yazılan Kırmızı Kedi Çocuk yayıncılıktan “ Uçarı Kaçarı Sözcükler”, Peter h. Reynolds tarafından yazılan Altın Kitaplar Yayıncılıktan Kelime Koleksiyoncusu, Victoria Patraşçu tarafından yazılan MSE yayınevinden çıkan “ Kelimesiz Ela” kitaplarını tavsiye edebilirim.
Ayrıca hafta sonu yaklaşırken çocuklarımızla oynayacağımız Scrabble kelime oyunu kelime haznesini zenginleştirmek açısından oynayabileceğimiz eğlenceli bir oyundur.
Farklı ve yoğun kelime kullanımının yer aldığı bol sohbetli bir hafta diler, Türk Dil Bayramımızı kutlarım.
Sevgilerimle,
Çocuk Kitabı Yazarı Işık SARAÇ