Stres Nedir?
Stresi, kişilerin olumsuz ve rahatsız edici bir olay karşısında hissettikleri baskı ve gerginlik durumu olarak tanımlayabiliriz. Hayatımızın kaçınılmaz bir parçası olan stres, normal seviye de olduğunda bir işi daha özenli yapmamızı, daha motive olmamızı ve enerjimizi odaklamamızı sağlar. Fakat stres gereğinden fazla olduğunda hayatımızı ve sağlığımızı olumsuz yönde etkiler. Kişiye stres veren şeyler aile/okul/ iş hayatı, ilişki problemleri, maddi sorunlar, aşırı yoğunluk gibi dış etkenlerden kaynaklandığı gibi kişinin kaygı, güvensizlik, karamsarlık, olumsuz düşünceleri, mükemmeliyetçilik gibi içsel etkenlerden de kaynaklanabilir. Stres seviyesi yüksek olduğunda vücudumuz bir takım ikaz işaretleri vermeye başlar. Bu belirtiler; baş dönmesi, ağrı, çene sıkma, baş ağrısı, uyku ve yeme sorunları gibi fiziksel olmakla birlikte öfke, mutsuzluk, kaygı, depresyon, sinirlilik, yetersizlik, isteksizlik, unutkanlık ve konsantrasyon güçlüğü gibi duygusal belirtilerde olabilir.
Genellikle kişiler stresle başa çıkmak için sigara/alkol kullanımı, aşırı yemek yeme, reçetesiz kullanılan rahatlatıcı ilaçlar gibi davranışlarda bulunur. Ancak bu davranışlar istenilenin aksine vücuda daha fazla stres bindirir. Bu sebeple kişi stresi tetikleyecek durumları tespit etmesi, kendini rahatlatan durumları bilmesi ve başa çıkma yöntemlerini öğrenmesi önemlidir.
Stresle Başa Çıkma Yolları Nelerdir?
• Kişi kendinin olumlu yönlerine odaklanması, olumlu yargılarını güçlendirmesi önemlidir. Çünkü olumsuzluğa odaklanmak stresi daha da kötüleştirirken olumluya yönlenmek kişiye pozitiflik sağlayarak rahatlamasına yardımcı olacaktır.
• Dengeli beslenmek, çok fazla kafein ve alkol tüketiminden uzak durmak, düzenli spor ve uyku kişinin strese karşı direncini arttıracaktır.
• Kişi bazı durumların stres yaratacağını önceden bilmeli ve bu durumu kabul etmelidir.
• Belirsizlikleri azaltmak ve sorunları çözümlemek için bilgi sahibi olmak stres seviyesini azaltacaktır.
• Nefes alma ve gevşeme egzersizleri yapmak hem fiziksel hem de zihinsel rahatlama anlamında fayda sağlayacaktır. Kişinin daha net düşünmesine ve sakinleşmesine yardımcı olur.
• Kişi kendi kendini deşarj ettiği bir zaman dilimi ayarlaması, hobiler edinmesi stres ortamından uzaklaşmasına yardımcı olacaktır.
• Mükemmeliyetçilik huyundan vazgeçilmelidir. Gerçekçi hedefler ve beklentiler belirlenmelidir.
• Stresli ortamlardan uzaklaşması, kısa veya uzun molalar verilmesi kişinin dinlenmesine yardımcı olur.
• Strese karşı gösterilen korku, tedirginlik, kızgınlık gibi duygusal tepkilerin yoğunluğunu azaltarak, kontrol altında tutulmalıdır. Bu duygular üzerinde odaklanmak yerine, elde etmek istenilen sonuçlar üzerine odaklanılmalıdır.
• Kişi sosyal destekten faydalanmalıdır. Yanında iyi hissettiği kişilerle daha çok zaman geçirmek stresle başa çıkmada kolaylık sağlar.
• Kişinin stresle başa çıkması zorlaştığında profesyonel destek alması uygulanacak en doğru yöntem olacaktır. Uzm. Klinik Psikolog Duygu Engin
www.psikologduyguengin.com
Stresi, kişilerin olumsuz ve rahatsız edici bir olay karşısında hissettikleri baskı ve gerginlik durumu olarak tanımlayabiliriz. Hayatımızın kaçınılmaz bir parçası olan stres, normal seviye de olduğunda bir işi daha özenli yapmamızı, daha motive olmamızı ve enerjimizi odaklamamızı sağlar. Fakat stres gereğinden fazla olduğunda hayatımızı ve sağlığımızı olumsuz yönde etkiler. Kişiye stres veren şeyler aile/okul/ iş hayatı, ilişki problemleri, maddi sorunlar, aşırı yoğunluk gibi dış etkenlerden kaynaklandığı gibi kişinin kaygı, güvensizlik, karamsarlık, olumsuz düşünceleri, mükemmeliyetçilik gibi içsel etkenlerden de kaynaklanabilir. Stres seviyesi yüksek olduğunda vücudumuz bir takım ikaz işaretleri vermeye başlar. Bu belirtiler; baş dönmesi, ağrı, çene sıkma, baş ağrısı, uyku ve yeme sorunları gibi fiziksel olmakla birlikte öfke, mutsuzluk, kaygı, depresyon, sinirlilik, yetersizlik, isteksizlik, unutkanlık ve konsantrasyon güçlüğü gibi duygusal belirtilerde olabilir.
Genellikle kişiler stresle başa çıkmak için sigara/alkol kullanımı, aşırı yemek yeme, reçetesiz kullanılan rahatlatıcı ilaçlar gibi davranışlarda bulunur. Ancak bu davranışlar istenilenin aksine vücuda daha fazla stres bindirir. Bu sebeple kişi stresi tetikleyecek durumları tespit etmesi, kendini rahatlatan durumları bilmesi ve başa çıkma yöntemlerini öğrenmesi önemlidir.
Stresle Başa Çıkma Yolları Nelerdir?
• Kişi kendinin olumlu yönlerine odaklanması, olumlu yargılarını güçlendirmesi önemlidir. Çünkü olumsuzluğa odaklanmak stresi daha da kötüleştirirken olumluya yönlenmek kişiye pozitiflik sağlayarak rahatlamasına yardımcı olacaktır.
• Dengeli beslenmek, çok fazla kafein ve alkol tüketiminden uzak durmak, düzenli spor ve uyku kişinin strese karşı direncini arttıracaktır.
• Kişi bazı durumların stres yaratacağını önceden bilmeli ve bu durumu kabul etmelidir.
• Belirsizlikleri azaltmak ve sorunları çözümlemek için bilgi sahibi olmak stres seviyesini azaltacaktır.
• Nefes alma ve gevşeme egzersizleri yapmak hem fiziksel hem de zihinsel rahatlama anlamında fayda sağlayacaktır. Kişinin daha net düşünmesine ve sakinleşmesine yardımcı olur.
• Kişi kendi kendini deşarj ettiği bir zaman dilimi ayarlaması, hobiler edinmesi stres ortamından uzaklaşmasına yardımcı olacaktır.
• Mükemmeliyetçilik huyundan vazgeçilmelidir. Gerçekçi hedefler ve beklentiler belirlenmelidir.
• Stresli ortamlardan uzaklaşması, kısa veya uzun molalar verilmesi kişinin dinlenmesine yardımcı olur.
• Strese karşı gösterilen korku, tedirginlik, kızgınlık gibi duygusal tepkilerin yoğunluğunu azaltarak, kontrol altında tutulmalıdır. Bu duygular üzerinde odaklanmak yerine, elde etmek istenilen sonuçlar üzerine odaklanılmalıdır.
• Kişi sosyal destekten faydalanmalıdır. Yanında iyi hissettiği kişilerle daha çok zaman geçirmek stresle başa çıkmada kolaylık sağlar.
• Kişinin stresle başa çıkması zorlaştığında profesyonel destek alması uygulanacak en doğru yöntem olacaktır. Uzm. Klinik Psikolog Duygu Engin
www.psikologduyguengin.com