"Cupiditas est ipsa hominis essentia"
"İnsanın özü arzudur" der Spinoza. Kendi varlığını sürdürmek için gösterdiği çaba (Conatus) olarak da tercüme edebiliriz bu cümleyi. Bugün biraz burayı kazalım istedim.
İnsanın arzuyla yolculuğu sahip olmak ve ait olmak arasındaki tercihle başlar. Ama hangisini tercih ederse etsin bu arzuyla verilmiş bir karardır.
Bunuel in 1977 yılında beyaz perdeye yansıyan o sürrealist film"arzunun o belirsiz nesnesi" olaya arzunun doyurulması penceresinden baksa da biz bugün arzunun Eylem ve Söylem penceresinden bakacağız. Aslında eylem ve Söylem başka psikodinamik faktörler barındırsa da biz daha yüzeysel bir noktaya dokunup bırakalım. Zira mevzuu derin.
Burada kilit nokta belki de gösterilen ve göze alınan çaba olarak karşımıza çıkar. Zira bir söz ancak karşılığında ödenen bedelle kendi değer ve karşılığını bulur. Ama eylem o çaba ve bedeli kendi içinde barındırır ki, bu eylemi söylem karşısında üstün kılan en önemli unsurdur.
Rahmetli Kayahan bir konserinde " Seni Seviyorum "şarkısını söylemeden önce şöyle bir cümle etmişti hiç unutmam."iş lafta değil lafı yaşamakta". Bu söz aslında her şeyi özetliyor. Seni Seviyorum dünyanın duyması ve söylemesi en güzel sözüdür. Ama altı eylemle doldurdukça. Söylem çoğu durumlarda hiç bir çaba içermeyen bedeli göreceli ve yanıltıcı bir durumdur. Ama lafı yaşamak irade, çaba ve sabır gerektirir ki bu lafı altı doldurur bir hale sokar.
Bir kamyon gül, bir dolu söz bazen öyle boş bir eylem olur ki onun yanında ruhunuzun en derinlerine seslenen bir ses bir hareket herşey demektir.
Yani kısacası iki kavram arasında mutlak bir geçerlilik yok.
Burada eylem söylemi söylem de eylemi destekleyen bir duruma bürünür ki en gerçekçi çıkarımdır.
Burada söylem in eylemle desteklenip desteklenmediğine ve en önemlisi o sözü söyleyenin bedel olarak neyi göze aldığına bakmak gerekir.
Gerçek ve gerçek olmayan eylem içinse kriterimiz,bir bütünlük içerisinde içtenlik ve tutarlılık olmalıdır.
YAZARLAR
28 Haziran 2019 - 11:42
Eylem ve Söylem hakkında
"Cupiditas est ipsa hominis essentia" "İnsanın özü arzudur" der Spinoza
YAZARLAR
28 Haziran 2019 - 11:42
İlginizi Çekebilir