Bir süredir bazı ilan sitelerinde ve sosyal medya mecralarında pazarlanan gayrimenkullerin başlığında, açıklamasında, sağında solunda “Aracısız, komisyonsuz, emlakçı parası yok” gibi ibareler yine artmaya başladı. Evet bir hizmet bedeli veriliyor gayrimenkul alımlarında veya kiralamalarında ancak niye verildiği konusunda bir kafa karışıklığı olduğundan dolayı bu hafta bu konu üzerine yazmak istedim. Öncelikle verilen bu hizmet bedeli kesinlikle yer gösterildiği için hak edilen bir bedel değildir. Tabi gidip de ayakçı diye tabir edilenlerden veya yetkisiz olarak piyasada dolanan emlakçı adı altındaki kişilerden alım yapıyorsanız verdiğiniz rakam sadece yer gösterme parasıdır. Ancak burada sorgulanması gereken verilen paradan öte alınan hizmetin kalitesidir. Çünkü bir gayrimenkul piyasaya çıkmadan önce bir takım değerlendirmelerden geçmeli diye düşünüyorum.
Nedir bu değerlendirmeler? Öncelikle fiyatın doğru tespit edilmesidir ki aslında en çok zorlandığımız konu biz gayrimenkul profesyonelleri için budur. Yani bir mal sahibi ile doğru fiyat üzerinde mutabık kalmak ciddi bir efor ister. Bölge hakimiyeti, muadil dairelerin listelenmesi, piyasa şartları, değerleme süreçleri, bölgesel arz talepler, gayrimenkulün sunduğu artılar ile birlikte eksiler gibi çok farklı konular vardır. Oysa dışarıdan bakınca genel algı mal sahibi bir rakam ister, emlakçı da o rakamın üstüne pazarlık payı koyup piyasaya çıkartır. Eğer gerçekten bu işin hakkını veren bir gayrimenkul profesyoneli ile çalışıyorsanız işin arka planında doğru fiyatlanması ile çok ciddi süreçler yaşanmış ancak bu konular size yansımadığından sunulan faydanın çok farkında değilsinizdir. Yani piyasa değerinde veya bu değere çok yakın bir daire görüyorsanız bilin ki o daire ile ilgili çok fazla konuşmalar yapılmıştır sırf doğru fiyatla piyasaya çıkılabilmek için. Kim 500.000 TL’lik daireyi arada emlakçı yok, komisyon da vermedik diye düşünürken evin gerçek değerinin 450.000 TL olduğunu öğrenmek ister tapusunu aldıktan sonra? Kim 5 lira komisyon vermekten kurtuldum diye sevinirken 30 lira zarar ettiğini fark etmek ister? İşte verilen komisyon bundan dolayı verilmektedir.
Diğer bir konu, gayrimenkulün araştırmasının yapılmasıdır. İskan durumu, ipotek ve şerhler, mal sahibinin gerçekten mal sahibi olup olmadığı, tapu kontrolleri gibi. Bunlar aslında önemsiz gibi görünse de aslında bir satışın gerçekleşip gerçekleşmemesi konusunda ciddi bir dirençtir. Kim iskan problemi olan, hacizli veya şerhli bir gayrimenkul almak ister? Peki kim almak istediği bir gayrimenkul için cayma akçesi verip tapuya gitmeden hemen önce bu problemlerle karşı karşıya kalmak ister? Kim 150 m2 olarak size satılan dairenin aslında 125 m2 olduğunu öğrenmek ister? Oldukça stresli ve sinirlerin çok ciddi anlamda gerileceği bir süreç ile mi karşı karşıya kalmak istersiniz yoksa güle oynaya tapuya gidip tapunuzu sorunsuzca almak mı istersiniz? İşte verilen komisyon bundan dolayı verilmektedir.
Peki mal sahibi gerçekten satmaya niyetli midir yoksa kendini mi eğlendiriyordur? Çok duyuyoruz alıcı adaylarından; bir daire beğeniyorlar ve tam alacakken mal sahibi satmaktan vazgeçiyor, fiyat arttırıyor veya ekstra talepler ile karşı karşıya kalıp gayrimenkulü alamıyorlar. Biz gayrimenkul profesyonellerinin dikkat ettiği bir diğer konu da budur. Kim gerçekten satma niyetinde ve kimin aslında satası yok ama bizi koşturmak istiyor? Bu konuda ne yazık ki bazen bizler de yanılabiliyoruz ve boşa koşturduğumuzla kalıyoruz ancak çoğu zaman bu tarz mal sahiplerini tespit ettiğimizden ne kendimizi ne de alıcı adaylarımızın vaktini boşa harcıyoruz. İşte bu vaktin karşılığı olarak bir komisyon veriyorsunuz ki vaktiniz değerli ise bunun önemini sizler de biliyorsunuzdur. Tabi vaktiniz değerli değilse o zaman zaten bu son söylediğimin pek bir anlamı olmayacaktır.
Ve son olarak çalıştığınız gayrimenkul profesyonelinin verdiği emeğin karşılığı olarak bu hizmet bedelini veriyorsunuz ki en önemli nokta da aslında bence bu. Kişilerin emeğinden çalma derdinde değilseniz ve emeğin önemini biliyorsanız, kendi emeğinizi savunduğunuz kadar başkalarının emeğini de savunduğunuzu iddia edebiliyorsanız zaten bu hizmet bedelini vermek sizi değil rahatsız etmek, sorunsuzca bir gayrimenkul almanıza veya satmanıza katkıda bulunan bir gayrimenkul profesyoneline vereceğiniz hizmet bedeli sizi kesinlikle mutlu edecektir ki bu tecrübeyle sabittir.
Bu Şehri ve Bu İşi Çok Seviyoruz…
