Merhaba Sevgili Okur,
Öğrenme, okulda ve okul dışında olmak üzere iki şekilde olur. Bugün yazımda sizlere okul dışında öğrenme ortamlarına yönelik birkaç başlıktan bahsetmek istiyorum.
Okul dışı öğrenme ortamı kısacası sınıf dışındaki öğrenme ortamlarıdır. Nerelerdir buralar: okul bahçeleri, parklar, evlerimiz, müzeler, kafeler, doğa ortamı, bilim merkezleri, sağlık tesisleri, planateryumlar, botanik bahçeler seralar, tarlalar, dijital ya da sanal ortamlar, ören yerleri ve fabrikalar gibi.
Çocukların resmi olmayan bu ortamlardan birinde kendi ilgi alanına, merakına yönelik öğrenme sağladığı alanladır. Eğitimciler olarak bizlerde bu alanları saha gezileriyle ziyaret ediyor çocuklarla okul dışında öğrenme ortamlarını hayatımıza aktif hale getirmeye çalışıyoruz. İsmi okul dışı geçmesine rağmen sınıf dışındaki tüm ortamlar olduğunu unutmayalım sevgili okurlar. Yani okul bahçesi alanı da okul dışı öğrenme ortamı olarak geçmektedir.
Bu konu neden önemli derseniz çocukların okul ortamında öğrenmiş olduğu resmi eğitime katkı sağlamak, zenginleştirmek ve görerek -yaparak- deneyimleyerek öğrenme imkanları sunması açısından önemlidir.
Aralarından en çok tercih edilenler okul bahçesi, parklar, müzeler ve dijital ortamlar olmasına rağmen diğer sayılan ortamlara da yönelik çalışmalar yapılması öğrenmeyi daha güçlü kılmak açısından önemlidir. Çocukların aynı zamanda sosyo - kültürel gelişim süreçleri açısından da fayda sağlayacaktır.
Çocukların motivasyon, ilgi, sorumluluk kazanmaları açısından önemlidir. Yurt dışı öğrenme ortamları arasında fazlaca kullanılan okul dışı öğrenme ortamları son yıllarda ülkemizde de aktifleşmiş durumdadır. Özellikle okul kapanma dönemlerine doğru yapılan geziler bunlara birer örnektir. Ama asıl amacımız her derste mümkün olduğunca okulun tüm dönemlerini kapsayarak aktif bir şekilde kullanılmasıdır. Umarım yazımız bu anlamda farkındalık yaratmak açısından fayda sağlar.
Doğayı yakından keşfetmek, bitkilere dokunmak, yapısını yakından incelemek, koşmak, terlemek, oyun oynamak, hayvanları incelemek, çevre kirliliğine duyarlı olmak, bir ürünün üretim aşamalarına tanık olmak, tarihi ve günümüzü karşılaştırmak ve belki kalıntıları incelemek gibi imkanlar sunması sebebi ile çocukların bilişsel, sosyal- kültürel gelişmesine olumlu etkileri vardır.
Mesela çocuklarınızla okul dışı öğrenme ortamlarından birinde doğa deneyleri yapabilir, fide ekip bir bitkinin gelişme sürecini inceleyebilirsiniz. Bunu yaparken aslında onlara sorumluluk verdiğinizi, ilgilerini arttırdığınızı ve derslere olan motivasyonlarının arttığını gözle görür şekilde görmeniz mümkün olacaktır. Ya da o gün okuyacağınız bir kitabı okulun bahçesinde çimlerin üzerinde okumanız çocukların mental olarak rahatlamasına, çevresiyle daha uyumlu ilişkiler kurmasına yardımcı olacaktır.
Yaratıcı fikirler eşliğinde okul dışı öğrenme ortamlarında yapacağınız güzel etkinliklerle dolu öğrenmeler olmasını dilerim.
Sevgilerimle,
Çocuk Kitabı Yazarı Işık SARAÇ
