214 gr Pirinç, 118 gr Kuru fasulye, 73.5 gr Yağ, 1.5 tane Domates . Zeytin yağı yerine, ekmeğe zam mı banıp yesek? Market raflarına yeni mahsul ürünü düşmeden zeytin gündemimize oturdu. İçimize oturan kısmı ise kahvaltımızın vazgeçilmezi zeytini, sayarak paylaşacak olmamız oldu.
1984 yapımı "Orta Direk Şaban" filminde geçen kahvaltı sahnesini hatırlayanınız vardır. Peynir ve zeytinle konuşan Şaban' ın kıyıp yiyemediği, üzerine ekmek bandırıp tekrar kavanoza geri koyduğu efsane zeytin, bir neslin hafızasına kazınmıştır. 1984' ten beri Türkiye' de fazla bir şey değişmediğinin de en güzel kanıtıdır bu film. Arka planda eleştirilen siyasi isimleri ve siyasi ortamı bir kenara bırakırsak filmin en başında zam geldiği için zeytini ve peyniri müzeye (kavanoza) kaldırıp kuru ekmeğe talim eden ve her zam haberi aldığında fenalaşan şaban günümüzün ve yakın geleceğimizin orta direğinin de güzel bir tasviri oluyor. Orta direği değil de direkt yoksul kesimden bahseden filmdir aslında. Keza şu an orta direk diye bir sınıf kalmadı.
Ne zengin, ne de fakir olduğunuzu gösteren , genelde öldürmeyip süründüren cinsten bir maaşlı işte çalışan ailelerin dahil olduğu sosyal gruptur, orta direk. Çocukken, genelde çocukların yaptığı gibi, saçma sorular soruyordum babama. Bir gün dedim ki: "Baba biz fakir miyiz, zengin miyiz?" baya küçüktüm , nerden öğrendiysem o kavramları artık, bilmiyorum. Babam da bana, "Biz orta direğiz." demişti. "Hmmmmm" deyip, anlamış gibi yaptım. Sonra çocukluğum boyunca salonumuzun ortasında bir direk olduğunu düşünmüştüm. Görünmez bir direk, ama ben eski evimizin salonunu düşündüğümde, şuan bile hayal edebiliyorum, o kadar emindim varlığından yani. Ne de olsa bizim bir orta direğimiz vardı, tam ortada. Bir daha da hiç takmamıştım kafama, zengin miyiz, fakir miyiz diye. Çünkü sorunun cevabı bizim direkteydi. Düşünsem mantığını hala anlamıyorum, ama hala içimi rahatlatıyor o hayali direğe sahip olmak evin tam orta yerinde. Artık orta direk kavramı kalkmış zengin ve fakir olarak sadeleştirilmişti.
Bir zamanlar Türkiye' de temel ihtiyaçları zorlanmadan karşılayabilen, aylıklarından veya kazançlarından arttıklarıyla birikim yaparak on yıl sonunda veyahut en kötü emekli ikramiyesiyle bir eve bir arabaya sahip olabilen, genellikle memur, çiftçi veya küçük işletme sahibi kişilerin bulunduğu sosyo-ekonomik topluluk olan orta direk diye bir vatandaş grubu vardı. Yıllarca Türkiye' de ki nüfusa oranla, en çok kişinin bulunduğu bu grup iken 2023 Türkiye' sinde nesli tükenmiş insancıklar olarak tarihe gömüldü.
Artık ya zenginsin ya yoksul.
İyi haftalar.
