Her gün birçoğumuz güne zinde başlamak, sabahları uyanık kalmak ve gün ortasında enerjisini tazelemek için kahveye başvuruyoruz. Vazgeçilmezimiz kahve; Afrika, Güney Amerika ve Güney Asya gibi tropik ülkelerde yetişen coffea arabica, coffea caneford gibi kahve ağaçlarının tohumlarından elde edilir. Dünya’da tüketilen kahvenin yarısından fazlası ise Brezilya’da üretilir.
Kahve bitkileri kavrulmadan önce toplanır. Kavurma sırasında tohumlardaki özler su ortamında açığa çıkar. Kahve, kafeinin yanı sıra yaklaşık 400 kadar kimyasal, ciddi oranda antioksidan ve niasin içerir. Ayrıca tanen içeriği de oldukça zengindir. Kavrulmuş kahve, 1000'den fazla biyoaktif maddenin muhteşem bir karışımıdır; potansiyel terapötik, antioksidan, anti-inflamatuar, antifibrotik ve hatta antikanser etkileri olduğu düşünülmektedir.
Kafein doğal bir uyarıcıdır. Bu etkisini aslında adenosin adlı nörotransmitteri bloke ederek gösterir. Normalde adenosin seviyeleri gün içinde artar, bu durum giderek yorulmamıza ve uyuklamaya neden olur. Kafein, beyindeki adenosin reseptörlerini aktive etmeden onlara bağlanarak uyanık kalmamıza yardımcı olur. Bir fincan kahvedeki kafein miktarının tüketiminden sonra 30-60 dakika içinde maksimum seviyelere ulaşırken, kandaki kafeinin yarılanma ömrü 1,5 ila 9,5 saat arasında değişebilir. Aynı zamanda kahve, zihinsel kapasiteyi artar ve Alzheimer, Parkinson, cilt kanseri ve tip 2 diyabet riskini azaltır. Ancak unutulmamalıdır ki, azı karar çoğu zarar. Fazla kahve tüketimi, kan basıncında yükselmelere, aritmi problemlerine ve taşikardiye yol açabilir. Ayrıca uyku bozuklukları ve duygu durum dalgalanmalarına sebep olabilir. Kendi bedeninizi dinlemek bu noktada oldukça önemli. Kafein duyarlılığı kişiden kişiye göre değişebilir.
Avrupa Gıda Güvenliği Otoritesi (EFSA), günlük 400 mg kafein alımının güvenli olduğunu belirtiyor. Bu miktar, günde 3-4 fincan kahveye denk gelir. Ancak tek seferde 500 mg kafein almanın ciddi şekilde probleme yol açabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle tek seferde alınan kafein miktarı doz başına 200 mg ile sınırlamak oldukça önemlidir.
Son olarak hatırlatmak istediğim bir konu daha var. Kahveyi nasıl tükettiğiniz ne kadar tükettiğiniz kadar önemli. Pek çok birey kahveyi krema veya şuruplu aromalara sahip tatlandırıcılarla birlikte tüketiyor. Bu durumun aldığınız sıvı kalorileri fark etmeden artırabileceğini unutmayın. Sağlıklı günler dilerim.